Plasterk weet genoeg en gaat formatieadvies aan Kamer schrijven

Verkenner Ronald Plasterk weet na verschillende gespreksrondes genoeg over de posities van de betreffende partijen om een advies uit te brengen aan de Tweede Kamer. De verkenner gaat de Kamer adviseren "over hoe een informatieronde eruit zou kunnen zien", zegt hij donderdag in een toelichting aan de pers. Op welke variant hij aanstuurt, is nog onduidelijk.

Wel had Plasterk eerder aangegeven eerst met de vier betrokken partijen te willen praten voordat hij aan zijn advies zou beginnen. Na een gesprek onder zijn leiding tussen PVV-voorman Geert Wilders en NSC-leider Pieter Omtzigt, heeft Plasterk ook met Caroline van der Plas (BBB) gesproken en belde hij met VVD-leider Dilan Yeşilgöz.

De twee partijleiders zaten donderdag voor de tweede keer deze week samen aan tafel bij Plasterk. Zij spraken na afloop eensgezind van een "goed en constructief" gesprek. Wilders liet daarnaast weten er "een goed gevoel" aan te hebben overgehouden, Omtzigt zegt "constructief in deze sfeer" te zitten. Maar of dat betekent dat PVV en NSC klaar zijn voor echte onderhandelingen over kabinetsdeelname, wilde geen van beide partijleiders zeggen.

Van der Plas zei na haar ontmoeting met Plasterk dat zij door hem is "bijgepraat" over de stand van zaken. "Ik ben gewoon heel blij dat er goede gesprekken tussen iedereen zijn geweest de afgelopen week", liet zij weten. Vorige week, toen de verkenningsfase begon, "was dat wel anders", bracht zij in herinnering.

Wilders' PVV is sinds de verkiezingen de grootste partij. Hij ziet een regeringscoalitie van PVV, VVD, NSC en BBB voor zich. De VVD zegt een rechts kabinet mogelijk te willen maken, maar daar zelf geen deel uit van te maken: de liberalen blijven in de Kamer, kondigde Yeşilgöz al snel na de verkiezingen aan.

Daardoor lag de bal bij NSC van Pieter Omtzigt: hij zei aanvankelijk "nu niet klaar" te zijn om te onderhandelen met de PVV van Wilders. Hij wilde eerst meer duidelijkheid over ongrondwettelijke standpunten uit het verkiezingsprogramma van de PVV. Of Omtzigt nu overstag is en wil onderhandelen met Wilders en Van der Plas, moet maandag duidelijk worden uit het verslag van Plasterk.