Premier Rutte naar Washington voor overleg met president Biden

Premier Mark Rutte en minister Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken) reizen begin volgende week naar Washington voor een gesprek dinsdag met de Amerikaanse president Joe Biden, meldt de Rijksvoorlichtingsdienst. Het is de eerste keer dat ze Biden ontmoeten in het Witte Huis.

Op de agenda staan onder meer de oorlog in Oekraïne, bredere samenwerking op het gebied van defensie en de economische betrekkingen. Nederland is van oudsher een belangrijke investeerder in de VS. Het Witte Huis noemt in een verklaring ook onder meer versterking van de democratie en mensenrechten als gespreksonderwerpen.

Biden zit sinds januari 2021 in het Witte Huis. Nederland en de Verenigde Staten zijn hechte bondgenoten. Met het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie heeft Nederland "een bijzondere rol als wellicht het meest trans-Atlantische land van de EU", zei Rutte eerder.

De minister-president was in 2019 voor het laatst in het Witte Huis. Toen werd hij ontvangen door toenmalig president Donald Trump. De samenwerking met Trump was "soms wat ongemakkelijk", aldus Rutte vorig jaar juni op een NAVO-top in Madrid. Er was een goede relatie, maar soms was het "een beetje gênant".

Tijdens de regering-Trump verslechterde de relatie tussen de VS en de EU. Trump maakte de Amerikaanse handelsbelangen topprioriteit en nam onder meer maatregelen die de Europese staalindustrie troffen. Verder zag hij weinig waarde in de NAVO. Het beleid van Trump was onvoorspelbaar.

Onder Biden zijn de banden met de EU weer aangehaald. De Russische invasie in buurland Oekraïne heeft deze trend versterkt. De VS en EU steunen de regering in Kiev op grote schaal met wapens en geld. Daarbij wordt nauw samengewerkt.

Op handelsgebied houdt Biden wel deels het beleid van zijn voorganger in stand. Washington kwam vorig jaar met een paar honderd miljard dollar aan belastingvoordelen en subsidies voor voor groene technologie die in de VS is geproduceerd. Dat is ongeoorloofde staatssteun, is te horen in Europa. Europese landen vrezen dat bedrijven naar de VS zullen vertrekken om te profiteren van deze Amerikaanse financiële voordelen.