Premier Rutte noemt luchtactie Wit-Rusland onacceptabel

Demissionair premier Mark Rutte vindt het "onacceptabel" en "ongekend" dat een vlucht van Ryanair van het Griekse Athene naar Vilnius in Litouwen zondag gedwongen is te landen in Wit-Rusland. Daar werd in de hoofdstad een Wit-Russische dissident uit het vliegtuig gehaald.

"Alle passagiers moeten in staat zijn om hun reis naar Vilnius onmiddellijk en veilig voort te zetten. Elke schending van de regels van het internationale luchtverkeer moet worden onderzocht", aldus de minister-president, die op Twitter reageerde op het incident.

Minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken noemt de onderschepping en de arrestatie van de opposant "compleet onacceptabel". Hij zal zich inzetten voor een "krachtige Europese reactie". De EU heeft eerder al sancties ingesteld tegen het Wit-Russische regime vanwege oneerlijke verkiezingen en de onderdrukking van de bevolking.

De Wit-Russische president Aleksandr Loekasjenko zou het bevel om het vliegtuig in Minsk aan de grond te zetten persoonlijk hebben gegeven. Het opgepakte oppositiekopstuk is Roman Protasevitsj. Hij is de oprichter van het oppositiekanaal Nexta op het berichtenplatform Telegram.

D66, ChristenUnie en Volt willen dat de EU stappen neemt tegen de regering in Minsk. "Na deze krankzinnige actie van Loekasjenko moet de EU een duidelijke en harde streep trekken: D66 wil een Europees landings- en overvliegverbod voor het Wit-Russische Belavia totdat Protasevitsj weer op vrije voeten is", aldus Tweede Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma.

Hij vindt dat er persoonsgerichte sancties moeten komen tegen Wit-Russische functionarissen die bij de actie betrokken waren. "Nu moet de EU handelen, nu moet de EU deze dictatuur tot de orde roepen met maatregelen." Hij wil dat de EU-leiders, die maandag en dinsdag al bijeenkomen, het incident op de agenda zetten.

"Volle steun voor deze bitter noodzakelijke stappen tegen Loekasjenko! Europa moet nu laten zien dat vrijheid en mensenrechten ons menens zijn", aldus Gert-Jan Segers van de ChristenUnie.

Fractieleider Laurens Dassen van Volt spreekt op Twitter van een "ongekend brutale en gevaarlijke actie van de dictator van#Belarus. Schendt internationale afspraken en brengt passagiers in gevaar, onacceptabel." Hij heeft Kamervragen gesteld en wil EU-sancties.