Het provinciebestuur van
Zuid-Holland wil de koers wijzigen om te voorkomen dat de toch al beperkte ruimte nog schaarser wordt. De tijd dat alles kan is voorbij, aldus het college van Gedeputeerde Staten. "We hebben niet zomaar overal ruimte voor. We zullen onze schaarse oppervlakte beter beschermen", staat in een toelichting op het ruimtelijk voorstel dat het college op verzoek van de Rijksoverheid heeft gemaakt.
De Provinciale Staten, die net als inwoners, gemeenten en tal van andere partijen input konden leveren voor het plan, bespreken het voorstel eind november. Het moet leiden tot een zogeheten afwegingskader: een lijst met uitgangspunten op basis waarvan keuzes over ruimtegebruik in de toekomst worden getoetst.
Zuid-Holland is in Nederland de provincie met de meeste inwoners (ruim 3,8 miljoen) en het grootste gebrek aan ruimte. De welvaart lijdt hieronder, aldus het provinciebestuur. "Zonder koerswijziging zal het bebouwd gebied verder uitbreiden. Landbouwgrond, open gebied, biodiversiteit en ruimte voor recreatie zullen dan verder afnemen. Vanuit kwaliteit van de leefomgeving en economische waarde is dit onwenselijk."
De provincie loopt zowel qua ruimte als qua regelgeving tegen de grenzen aan. Zo is de kwaliteit van het water en de natuurgebieden niet op orde en de uitstoot van broeikasgassen moet worden teruggedrongen. "De (inter-)nationaal gestelde doelen van een circulaire economie, duurzame energie, biodiversiteit en klimaatadaptatie zijn niet haalbaar als we doorgaan op de huidige koers. De brede welvaart in Zuid-Holland is nu al laag. Als we doorgaan op de huidige koers, is het in de toekomst in Zuid-Holland minder prettig wonen, werken en leven."
De coalitie, bestaande uit BBB, VVD, GroenLinks-PvdA en CDA, wil daarom "een nieuwe weg inslaan" met het ruimtelijk beleid. Huizenbouw moet vooral binnenstedelijk gaan plaatsvinden en niet meer op landbouwgrond. Buiten het Rotterdamse havengebied en het gebied rond de A12 wil Zuid-Holland geen ruimte meer bieden aan bedrijven van meer dan drie hectare.
De provincie wil samen met de waterschappen wel kijken naar extra drinkwaterlocaties en ruimte om water op te slaan. Ook sluit Zuid-Holland niet uit dat het grondgebied uitgebreid wordt op zee, zoals eerder al gebeurde met de Tweede Maasvlakte. "We verkennen gezamenlijk met het Rijk onder welke omstandigheden en voor welke doelen zeewaartse uitbreiding een mogelijkheid kan zijn."