PvdA en GroenLinks besluiten over samenwerking senaatsfracties

Leden van GroenLinks en de PvdA spreken zich uit over de vergaande samenwerking tussen hun partijen in de Eerste Kamer. De sociaaldemocraten mogen zich over die vraag uitspreken tijdens een congres, en de groenen maken bekend wat de uitkomst is van een referendum onder leden. Als een van de twee partijen het idee niet steunt, gaat de samenwerking niet door.

De besturen van beide partijen benadrukken dat de leden uiteindelijk mogen beslissen over de gezamenlijke fractie, maar zijn er zelf uitgesproken voorstanders van. Politiek leiders Attje Kuiken (PvdA) en Jesse Klaver (GroenLinks) en de huidige fractievoorzitters in de Eerste Kamer Paul Rosenmöller (GroenLinks) en Mei Li Vos (PvdA) hebben pleidooien gehouden voor verdergaande samenwerking. Hetzelfde geldt voor de partijvoorzitters.

"Het is een historische stap om als progressieve partijen elkaar op te zoeken en de balans in de politiek te doen omslaan", schreef PvdA-voorzitter Esther-Mirjam Sent aan haar partijgenoten. Daarna kan volgens haar altijd nog bekeken worden hoe de samenwerking bevalt, en of die misschien uitgebreid moet worden. Ze zegt er net als GroenLinks wel meteen bij dat van een fusie op dit moment nog geen sprake is.

GroenLinks-voorzitter Katinka Eikelenboom legde in een video voor de leden van haar partij uit dat de twee partijen nu al veel invloed kunnen uitoefenen vanuit de Eerste Kamer, omdat de regeringscoalitie daar geen meerderheid heeft en dus steun nodig heeft van andere partijen. De partijen zouden volgens haar "nog sterker een vuist kunnen maken" als ze gezamenlijk een strategie bepalen.

Toch klinkt vanuit beide partijen ook duidelijk een tegengeluid. Leden vrezen dat de politieke stromingen waaruit GroenLinks en PvdA zijn voortgekomen zullen verwateren. Ook wijzen ze erop dat de partijen qua standpunten misschien wel op elkaar lijken, maar niet precies hetzelfde zijn.

De bewering dat de partijen meer stemmen zullen trekken als ze nauw samenwerken, zoals voorstanders stellen, wordt eveneens betwijfeld. Uit een peiling van EenVandaag bleek deze week dat kiezers van de beide partijen de samenwerking in de Eerste Kamer zien zitten: PvdA'ers meer dan mensen die op GroenLinks hebben gestemd.

Als de leden instemmen met de samenwerking, houden beide partijen hun eigen lijsten en Kamerleden. Wel houden ze gezamenlijke vergaderingen, stemmen ze hun stemgedrag af en kiezen ze samen wie de fractie aanvoert. Al is het wel denkbaar dat de gezamenlijke fractie twee gezamenlijke leiders zal kiezen, zei PvdA-Eerste Kamerlid Vos in Nieuwsuur. Die keuze is uiteindelijk aan de senatoren zelf.