Raad: aanvraag rijksgeld kunst simpeler, meer eisen aan gedrag

De Raad voor Cultuur wil simpelere procedures voor kunstinstellingen die voor de periode 2025 tot en met 2028 subsidie van het Rijk willen krijgen. Dat staat in een advies aan het kabinet in opmaat naar een heel nieuw subsidiestelsel na 2028. Het volgt ook op de roerige coronaperiode waar de sector zwaar onder heeft geleden.

Het adviesorgaan vindt het "voor de komende periode belangrijker dat culturele instellingen de ruimte nemen om hun wend- en weerbaarheid te vergroten, dan dat ze een zo hoog mogelijke productie blijven draaien". De raad zegt dat er minder specifieke programma- en begrotingsinformatie aan de instellingen moet worden gevraagd. Wel moeten ze al vier jaar bestaan en landelijk én in de eigen omgeving van betekenis zijn. Ook de artistiek-inhoudelijke kwaliteit, de toegankelijkheid en de financiële gezondheid spelen een rol.

Bovendien verwacht de raad meer van culturele instellingen wat gedragscodes voor ondernemen en werken betreft, maar ook op het gebied van bestuur en toezicht, van gelijkwaardigheid en duurzaamheid. "Dat betekent concreet dat inspanningen ter verbetering van fair practice, good governance, diversiteit & inclusie en duurzaamheid voor de raad prevaleren boven de kwantiteit van de artistieke output", staat er in het advies. "Praktisch gezien betekent dit bijvoorbeeld dat instellingen die zich bij de betaling van personeel niet houden aan collectieve tariefafspraken niet op een positieve beoordeling van hun aanvraag hoeven te rekenen."

Dit zal zich volgens de raad "uiteindelijk meervoudig terugbetalen" en leiden tot een "toekomstbestendige" sector. In het gesubsidieerde bestel moet talent van elke afkomst en uit elke discipline in staat gesteld worden zich te ontplooien, schrijft de cultuurraad. Ook moet er voor iedereen iets te beleven zijn in het gesubsidieerde aanbod, dat ook een "vrijhaven moet zijn en een plek voor debat binnen de maatschappij".

De raad adviseert ook het budget per instelling voor jeugdpodiumkunsten meer in lijn te brengen met het budget dat theaterinstellingen met een volwassen publiek ontvangen. "De productiekosten zijn hetzelfde, terwijl de inkomsten lager zijn."

De beoordelingen van de aanvragen zijn volgend jaar.