Raadsverkiezingen redden referendum

Dankzij de gemeenteraadsverkiezingen is het referendum over de inlichtingenwet woensdag ruimschoots geldig. Zonder die verkiezingen zou het bijzonder spannend zijn geworden, blijkt uit de uitslagen die zijn doorgegeven aan de Verkiezingsdienst van het ANP.

In 45 gemeenten werd alleen het referendum gehouden. Vanwege herindelingen waren daar geen gemeenteraadsverkiezingen. In die gemeenten was de totale opkomst 30,53 procent. Een referendum is geldig als minstens 30 procent van de kiesgerechtigden komt stemmen. In de gemeenten waar wel lokale verkiezingen waren, was de opkomst ongeveer 53 procent. De opkomst in heel Nederland is daardoor iets hoger dan 50 procent.

Het verschil is ook te zien in de uitslagen. In de gemeenten waar alleen het referendum was, stemden veel meer mensen tegen. Zo was in Groningen 70,8 procent van de kiezers tegen de inlichtingenwet. In Leeuwarden stemde 62,3 procent tegen. Uitzondering zijn de studentensteden Nijmegen en Utrecht, waar wel gemeenteraadsverkiezingen waren. Daar stemden zes op de tien mensen tegen de inlichtingenwet.

Bij het vorige raadgevende referendum, in 2016 over het associatieverdrag met Oekraïne, kwam 32,2 procent stemmen.