Rapport: China beïnvloedt Nederlands onderwijs en wetenschap

Chinese beïnvloeding in het hoger onderwijs leidt tot de aantasting van academische vrijheid en vrijheid van meningsuiting. Dat blijkt uit onderzoek dat kennisinstituut Clingendael heeft gedaan naar politieke beïnvloeding in het hoger onderwijs en de wetenschap. De invloed van China "is gefragmenteerd en lijkt beperkt", maar de gevolgen kunnen flink zijn, aldus de onderzoekers.

"De meeste onderzoekers, beleidsmedewerkers bij universiteiten, studenten, en medewerkers of directeuren van academische uitgeverijen die met of in China werken, zeggen aan een vorm van zelfcensuur te doen", concludeert het instituut. Ook blijft de kennis over China gebrekkig, omdat gevoelige onderwerpen niet worden onderzocht.

"Veel spelers in onderwijs en wetenschap kunnen en willen niet of nauwelijks om samenwerking met Chinese partners heen", stelt Clingendael. Tegelijkertijd wordt het steeds moeilijker om op een goede manier samen te werken met diezelfde partners. En dat probleem wordt alleen maar groter, vreest het instituut.

Om de gevolgen van de beïnvloeding te beperken, moet de Nederlandse academische sector juist zo veel mogelijk "diepgaande kennis" over China vergaren. Universiteiten en hogescholen moeten zich daarnaast bewust zijn van de politieke beïnvloeding.

Verantwoordelijk minister Ingrid van Engelshoven zegt de adviezen te overwegen, hoewel Clingendael zegt "dat de Nederlandse overheid niet hard hoeft in te grijpen".