Rechtbank beëindigt gijzeling NOS-journalist

De raadkamer van de rechtbank in Rotterdam heeft vrijdagmiddag de gijzeling van NOS-verslaggever Robert Bas beëindigd. De verslaggever werd donderdag op last van de rechter-commissaris in gijzeling genomen, omdat hij weigert als getuige te verklaren in een moordzaak. Bas wil zijn bron beschermen. De rechtbank meent dat hem verschoningsrecht toekomt.

De zaak gaat over de vergismoord op ggz-directeur Rob Zweekhorst, die in 2014 werd doodgeschoten in zijn woonplaats Berkel en Rodenrijs. Bas is donderdag, op verzoek van de advocaat van de verdachte van de vergismoord, als getuige opgeroepen. Gesprekken tussen hem en zijn bron zijn afgeluisterd.

De verslaggever heeft tijdens dat verhoor om principiële en juridische redenen bij alle vragen een beroep gedaan op zijn journalistieke verschoningsrecht en geen inhoudelijke antwoorden gegeven. Volgens de onderzoeksrechter had Bas daar geen geldige redenen voor, onder meer omdat de identiteit van de bron van Bas al bekend was.

De rechtbank vindt dat het verschoningsrecht ruim moet worden uitgelegd en ook geldt als al bekend is wie de bron is. Bas hoeft geen uitleg te geven over wat hij met de bron heeft besproken. Een te beperkte uitleg van het verschoningsrecht is "een gevaar voor de vrije nieuwsgaring en daarmee voor de democratische samenleving", aldus de rechter.

Telefoongesprekken tussen Bas en zijn bron zijn afgeluisterd en zitten in het dossier over de moord op Zweekhorst. De advocaat van de verdachte in de zaak wilde Bas op basis van die gesprekken als getuige horen. Bas zou in de ogen van de raadsman niet als journalist bezig zijn geweest, maar met zijn bron hebben "samengespannen". Ook daarom zou hij geen beroep kunnen doen op zijn verschoningsrecht.

NOS-hoofdredacteur Marcel Gelauff was verheugd over de uitspraak."Ik ben blij voor Robert Bas, maar ook voor de journalistiek. Dit is een belangrijke uitspraak, omdat de rechter heeft gezegd dat het verschoningsrecht ruim moet worden uitgelegd." Robert Bas zelf zegt op de site van de NOS: "Het had natuurlijk nooit zover mogen komen, maar ik sta nog altijd achter het principe van bronbescherming, en zal dit in de toekomst ook blijven volhouden. Ik ben ontzettend geroerd door de massale steun die ik van collega-journalisten heb mogen ontvangen. Echt ongelofelijk krachtig."