Rechter wijst eisen tegen rekenprogramma voor stikstof af

Stichting Stikstofclaim heeft een kort geding verloren tegen het gebruik van bepaalde software om stikstofneerslag op de natuur te berekenen. De claimorganisatie had samen met de eigenaren van een varkenshouderij geëist dat de zogeheten Aerius Calculator voorlopig niet meer zou worden gebruikt bij het beoordelen van natuurvergunningen. Daar gaat de rechtbank in Den Haag niet in mee.

Volgens de eisende partijen werkt de rekenmodule van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) niet goed genoeg. Het programma is volgens hen "niet geschikt om de stikstofdepositie van individuele uitstoters te berekenen". De overheid geeft wel toe dat de berekeningen geen absolute zekerheid geven, maar stelde tevens dat "de meest actuele en best beschikbare wetenschappelijke kennis" in het programma is verwerkt. Een beter alternatief is volgens de Staat ook niet voorhanden.

De rechter komt tot de slotsom dat een kort geding zich niet leent "voor een uitvoerig debat over de wetenschappelijke waarde van de Aerius Calculator en de houdbaarheid van de daarmee berekende uitkomsten". Daarvoor is een veel uitgebreidere bodemprocedure nodig. Ook de rechtbank vindt dat de eisers niet hebben aangetoond dat er betere alternatieven zijn die snel ingevoerd kunnen worden.

In het vonnis wordt ook gewezen op de "grote mate van beleidsvrijheid" van ministers. Die zijn "onderworpen aan politieke controle" en dat betekent dat de voorzieningenrechter "zich terughoudend moet opstellen". Een regeling als deze, die door een minister is vastgesteld, kan alleen door de rechter in een kort geding worden doorgestreept als "onmiskenbaar" is dat die juridisch onhoudbaar is. Dat is hier niet het geval.