Rembrandthuis toont portrettengalerij zwarte mens

04 mrt 2020, 14:29 Landelijk
rembrandthuis toont portrettengalerij zwarte mens
ANP
"Ineens zag ik mijn oom. Die ene man bij de snackbar. Ik herkende ineens veel zwarte mannen die ik ken". Stephanie Archangel, gastconservator van het Rembrandthuis en geboren op Curaçao, vertelt hoe het idee voor de nieuwe tentoonstelling 'HIER. Zwart in Rembrandts tijd', tot haar kwam. Ze werd getroffen door het historische portret Koning Caspar van Hendrick Heerschop (1654 of 1659), waarop een voornaam geklede zwarte man is afgebeeld als een van de bijbelse drie wijzen.
De trots die hij uitstraalt laat zien dat het stereotype beeld van de zwarte mens als bediende, tot slaaf gemaakte of karikatuur in de tijd van Rembrandt nog niet overheerste. "Werkt het in musea ook zo voor jou, die herkenning? vroeg ik aan een witte bekende. Dat was zo", aldus Archangel. Zo ontstond het plan voor een portrettengalerij van zwarte mensen die volwaardig zijn verbeeld. "Je ziet hier individuen, geen stereotypen", vult hoofd collectie Epco Runia aan.
Met de tentoonstelling van zeventig schilderijen, etsen en tekeningen van zwarte mensen, wil het Rembrandthuis een onderbelicht stukje kunstgeschiedenis in de spotlights zetten, namelijk dat er in de zeventiende eeuw Afrikanen in Nederland leefden. Zo had Rembrandt in zijn Amsterdamse buurt, het toenmalige Vlooienburg, tientallen zwarte buren. Hij portretteerde ze op zeker tien schilderijen, zes etsen en zes tekeningen. Hun namen zijn niet bekend, maar wel dat Rembrandt en anderen ze naar het leven tekenden.
Het grootste deel van de expo toont zwarte mensen zoals in het verleden gezien en afgebeeld door witte kunstenaars. Maar het laatste gedeelte toont zwarte mensen door de ogen van hedendaagse zwarte kunstenaars, onder meer het werk Black Jesus. Een zwarte Jezus zal volgens een van de makers, Raul Balai, dichter bij de waarheid zijn dan de gebruikelijke 'blonde' Jezus, want "hij was allesbehalve wit".
Ook in het museum tentoongesteld zijn vier nieuwe foto's uit de serie Hollandse Meesters Her-Zien, waarin bekende zwarte personen in de huid van historische personages kruipen. Onder hen zijn songfestivaldeelnemer Jeangu Macrooy en presentator Humberto Tan.
'HIER. Zwart in Rembrandts tijd' is vanaf 6 maart tot en met 31 mei te zien.