RIVM en GGD'en delen condooms uit vanwege toenemend aantal soa's

Het aantal soa's in Nederland neemt toe en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) maakt zich zorgen. De komende weken delen het RIVM en GGD'en daarom op festivals en bij introductieweken van opleidingen ruim 40.000 condooms uit met de boodschap: geef liefde, geen soa. In 2022 hadden met name jonge mensen meer soa's.

Soa's worden tegenwoordig vaker onderschat, denkt RIVM-arts Rosa Joosten. "Mensen denken misschien dat ze niet echt een risico lopen", zegt Joosten. "Een pilletje en het is klaar. Maar dit is niet altijd mogelijk. En als je er te lang mee doorloopt kan het een enorme impact hebben op je toekomst, bijvoorbeeld als je moeilijker zwanger raakt."

Zeker het aantal gonorroe-gevallen is het afgelopen jaar erg toegenomen, net als in landen om ons heen. Met name onder heterojongeren is de stijging groot. Mannen krijgen als ze gonorroe hebben soms pijn bij het plassen, of er komt slijm of pus uit de penis. Het is mogelijk dat vrouwen niets merken. Door de soa kunnen ontstekingen ontstaan.

De stijging leidt tot bezorgdheid bij Joosten. "In Nederland zijn alle gonorroe-gevallen tot nu toe te bestrijden met antibiotica. In Engeland zijn er wel enkele gevallen waarbij antibiotica niet aansloeg. Als dat gebeurt, sta je echt met je rug tegen de muur." Ze wijst erop dat hoe vaker gonorroe voorkomt, hoe groter de kans we ook een keer een variant krijgen waarbij antibiotica niet werkt.

"We pleiten bij het RIVM daarom echt voor het voorkomen van soa's", benadrukt Joosten. "Als je je kan beschermen, doe dat dan ook." Dat betekent dus: doe een condoom om. En als dat een keer misgaat, laat je testen en breng je bedpartners op de hoogte over de uitkomst, zegt Joosten.

De jongerendoelgroep is sociaal erg actief, zegt Joosten. En het condoomgebruik onder deze groep is al jaren laag. "Zo gebruiken vier op de tien jongeren nooit een condoom bij een onenightstand." Mogelijk zien jongeren veel drempels om een condoom te gebruiken, denkt de arts. "Praktisch gezien moeten ze er eentje bij zich hebben en ze moeten het bespreekbaar maken. Daarnaast kan er een taboe op zitten en het kan lastig zijn om je grens aan te geven."

Het RIVM vindt daarom dat jongeren beter op de hoogte gebracht moeten worden. Soa Aids Nederland pleit al langer voor een terugkeer van de Vrij Veilig-campagnes die ruim tien jaar geleden zijn gestopt. Joosten hoopt ook dat er weer meer aandacht en financiering komt voor informatie over veilige seks. "Een gedragsverandering in condoomgebruik is echt noodzakelijk."