Ruim 15 procent Nederlanders gelooft in theorie over omvolking

DEN HAAG (ANP) - Ongeveer een op de zes Nederlanders gelooft in de omstreden omvolkingstheorie. Deze theorie, die de AIVD als rechts-extremistische complottheorie bestempelt, stelt dat de elite opzettelijk probeert de witte westerse bevolking te vervangen door niet-westerse immigranten. Dit blijkt uit een enquête van Kieskompas en het ANP die is ingevuld door bijna 15.000 mensen.

Kiezers van Forum voor Democratie geloven het vaakst in deze theorie. Zo'n driekwart van de mensen die tijdens de laatste Tweede Kamerverkiezingen op die partij stemden is het eens met de stelling. PVV en BBB-kiezers volgen op afstand, met respectievelijk 42 en 25 procent. Onder de aanhang van de andere regeringspartijen, NSC en VVD, ligt dit aandeel met beiden zo'n 9 procent een stuk lager. Kiezers van D66, GroenLinks-PvdA en Partij voor de Dieren geloven nauwelijks in de theorie.

De aanhang verschilt niet alleen met het stemgedrag, maar ook per provincie. In Zeeland (26 procent), Friesland en Limburg (beiden zo'n 20 procent) stemden relatief de meeste mensen in met de stelling dat de oorspronkelijke Nederlandse bevolking opzettelijk vervangen zou worden door niet-westerse immigranten. In Groningen is dit met nog geen 12 procent het laagst. Overigens is de groep mensen die niet gelooft in de theorie in alle provincies in de meerderheid.

Eerder deze zomer kwamen PVV'ers Marjolein Faber (Asiel en Migratie) en Reinette Klever (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp) rond hun aanstelling als minister in opspraak omdat ze de term omvolking in het verleden hadden gebruikt. Later namen ze afstand van hun uitingen. Geert Wilders noemde de omvolkingstheorie destijds "abject". Volgens hem is het echter niet racistisch om zorgen te uiten over hoe Nederland verandert, doordat er meer mensen met een migratieachtergrond wonen. Al in 2022 noemde de NCTV de normalisering van de omvolkingstheorie een "zorgelijke ontwikkeling".

De enquête is uitgevoerd tussen eind juni en begin juli en ingevuld door 14.710 volwassen Nederlanders. Zij reageerden op de stelling "Ik denk dat een deel van de politieke elite opzettelijk probeert de oorspronkelijke Nederlandse bevolking te vervangen door niet-westerse immigranten."