Rutte en Hoekstra naar Kiev terwijl spanningen oplopen

Premier Mark Rutte en minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra reizen dinsdag naar Kiev om te praten met de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. De ontmoeting stond al langere tijd gepland, zei de premier vrijdag, maar is door de oplopende spanningen tussen Oekraïne en Rusland in een ander licht komen te staan. Het Westen vreest voor een Russische inval in Oekraïne, al stellen die landen beide dat het zo'n vaart niet zal lopen.

De situatie in Oekraïne is zeer gespannen sinds een conflict over een mogelijk NAVO-lidmaatschap van het land. Rusland is daar fel op tegen, en vindt dat het bondgenootschap zich te veel doet gelden in het oosten van Europa. Intussen maken onder andere de Europese Unie en de Verenigde Staten zich grote zorgen over het grote aantal Russische militairen dat zich langs de grenzen van Oekraïne heeft verzameld, inclusief wapentuig. Rutte heeft de situatie "zeer ernstig" genoemd.

Oekraïne heeft gevraagd om militaire middelen en geld om zich te kunnen verweren tegen een eventuele aanval. Daarnaast maakt het land zich zorgen over cyberaanvallen vanuit Rusland. Nederland heeft al laten weten bereid te zijn om wapens te leveren waarmee Oekraïne zichzelf kan verdedigen. Hoe die bijdrage er precies uit zal zien, is echter nog niet helemaal duidelijk. Rutte wil met zijn bezoek laten zien dat het Westen "zichtbaar betrokken is", maar zei niet te verwachten dat hij tijdens zijn bezoek deze week al toezeggingen kan doen.

De laatste week zijn de zorgen over de veiligheidssituatie in het land verder opgelopen. De Britten en Amerikanen hebben al familieleden van ambassadepersoneel teruggehaald. Nederland ziet vooralsnog geen reden om mensen weg te halen. Wel mag ambassadepersoneel dat zich onveilig voelt het land verlaten, zei Hoekstra eerder.

De laatste dagen heeft het kabinet regelmatig contact gehad met onder anderen de secretaris-generaal van de VN António Guterres en de secretaris-generaal van de NAVO Jens Stoltenberg. Verder staan onder meer een ontmoeting met premier Denys Shmyhal en gesprekken met vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven op het programma. Er zijn ook bezoeken in het kader van MH17, waaronder een bezoek aan het Joint Investigation Team.

Na het overleg in Oekraïne reizen Rutte en Hoekstra woensdag door naar buurland Moldavië. Daar spreken ze met president Maia Sandu en premier Natalia Gavrilița. Ook daar staan de opgelopen spanningen tussen Oekraïne en Rusland op de agenda, evenals "onze economische samenwerking, energie, versterking van de rechtstaat", kondigde Rutte aan.