Rutte: gesloten gelederen NAVO belangrijker dan afspraken

Het belangrijkste van de NAVO-top is dat de lidstaten hun eensgezindheid hebben bewaard en getoond, zegt premier Mark Rutte. Dat is van nog grotere waarde dan bijvoorbeeld de afgesproken versterking van de oostgrens of de levering van extra wapens aan Oekraïne.

De regeringsleiders van de dertig NAVO-landen, onder wie ook de Amerikaanse president Joe Biden, kwamen donderdagochtend bijeen op het hoofdkwartier in Brussel voor overleg over de Russische oorlog tegen Oekraïne. Ze spraken af de druk op Rusland vol te houden, Oekraïne meer steun te bieden en extra troepen te posteren in oostelijke lidstaten die Rusland dichtbij zien komen.

Maar "het belangrijkste was met welke houding iedereen daar zat", zei Rutte na afloop. "We moeten met elkaar de eenheid bewaken en bewaren en je merkt dat iedereen dat wil."

Voor aanvang zeiden diplomaten al dat de NAVO-leiders op hun ingelaste top Moskou vooral een boodschap van eenheid en vastberadenheid wilden afgeven. En een signaal aan de oostelijke lidstaten dat ze op de bescherming van hun machtige alliantie kunnen rekenen en aan Oekraïne dat het er niet alleen voorstaat.

De NAVO-leiders bekrachtigden de stationering van vier nieuwe bataljons, zogenoemde battlegroups, in Hongarije, Slowakije, Bulgarije en Roemenië. Nederland wil aan die laatste gevechtsgroep wel militairen leveren en werkt dat uit met Frankrijk, dat het bevel op zich wil nemen.

Nederland heeft al militairen in Litouwen gelegerd en gaat met een Patriot-eenheid het luchtruim in Slowakije verdedigen.

Oekraïne kan ook meer militaire en andere hulp verwachten, kwamen de NAVO-leiders overeen. Maar toch zal de Oekraïense president Volodimir Zelenski "niet tevreden zijn", zegt Rutte. Zelenski deed per telefoon een klemmend beroep op de dertig leiders om Russische gevechtsvliegtuigen boven Oekraïne te weren en zwaarder wapentuig te leveren. Dat eerste gaat niet gebeuren, zegt Rutte. En over het tweede wil hij niets kwijt. Hij wijst er wel op dat Polen bijvoorbeeld heeft afgezien van het leveren van gevechtsvliegtuigen aan Oekraïne omdat dat de NAVO de oorlog in zou kunnen zuigen.

Dat gevaar ligt ook op de loer als de NAVO rode lijnen trekt, zeggen diplomaten. Bijvoorbeeld uitspreekt dat zij het niet over haar kant laat gaan als Rusland chemische, biologische of kernwapens inzet. Rutte wil dat dan ook niet doen. Het bondgenootschap moet op alles bedacht zijn, maar "dat niet uitspellen op televisie". Het kan de Russische president Vladimir Poetin beter laten raden naar wat hem te wachten staat als hij weer een stap verder gaat.