Rutte houdt toespraak over slavernijverleden in Nationaal Archief

Het veelbesproken 'betekenisvolle moment', waarbij het kabinet excuses lijkt te gaan aanbieden voor het Nederlandse slavernijverleden, is maandagmiddag in het Nationaal Archief in Den Haag. Premier Mark Rutte geeft een toespraak in aanwezigheid van een aantal hooggeplaatste kabinetsleden en andere genodigden. Na afloop gaat het kabinet in Nederland, Suriname en Caribische delen van het koninkrijk met de genodigden in gesprek.

Er lekte al van alles uit over de kabinetsplannen voor komende maandag. Dat leidde tot grote frustratie bij verscheidene betrokkenen, zowel in Nederland als daarbuiten. Critici vinden dat de excuses overhaast tot stand komen en hebben ook twijfels uitgesproken of de kabinetsplannen voor bijvoorbeeld herstelfondsen wel toereikend zijn. Mede naar aanleiding van die kritiek is het kabinet de afgelopen weken met een scala aan belangengroepen, organisaties en individuen in overleg gegaan. Die zijn ook weer uitgenodigd voor de bijeenkomst in het Nationaal Archief.

Bij de bijeenkomst in Den Haag zijn verder vicepremiers Wopke Hoekstra, Sigrid Kaag en Carola Schouten en ministers Hanke Bruins Slot (Binnenlandse Zaken) en Robbert Dijkgraaf (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) aanwezig. Zoals bekend zullen ook zeven bewindspersonen afreizen naar Suriname en de zes eilanden die bij het Koninkrijk der Nederlanden horen. Daar wordt gezamenlijk de toespraak van Rutte bekeken waarna de andere genodigden met de kabinetsleden in gesprek kunnen.

Zoals eerder al bleek, gaat minister Franc Weerwind (Rechtsbescherming) naar Suriname. Ook daar kwam kritiek op omdat hij zelf een nazaat is van tot slaaf gemaakte mensen. Met name Surinaamse organisaties vinden dat ongepast. Zo zei Johan Roozer van het Surinaamse Nationaal Comité Herdenking Slavernij alleen excuses te aanvaarden als die van een "wit persoon" komen.

Staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) gaat naar Aruba, Alexandra van Huffelen (Koninkrijksrelaties) naar Curaçao en minister Ernst Kuipers (Volksgezondheid) naar Sint Maarten. Minister Karien van Gennip (Sociale Zaken) staat mensen te woord op Bonaire, staatssecretaris Marnix van Rij (Fiscaliteit) op Sint Eustatius, waar hij eens regeringscommissaris was, en Maarten van Ooijen (Volksgezondheid) gaat naar Saba. Maandag is er volgens het kabinet geen rol voor de koning.

De bijeenkomsten van maandag zijn formeel een reactie op het rapport Ketenen van het Verleden van het Adviescollege Dialooggroep Slavernijverleden. Een van de aanbevelingen is dat het kabinet excuses moet maken.