Kamer zoekt zelf meerderheden, verbouwt begroting buiten kabinet

De Tweede Kamer nam donderdag het heft in eigen handen en vond verschillende meerderheden waarmee plannen zijn aangenomen om de begroting voor volgend jaar voor miljarden te verbouwen. Dit gebeurde buiten het gevallen kabinet om. Demissionair premier Mark Rutte kon de meeste voorstellen zelfs niet beoordelen, omdat de effecten, ook van de samenloop van de nieuwe maatregelen, niet te overzien waren.

De Kamer kwam in het debat met een grote lijst aan eisen, vooral om huishoudens financieel te helpen. Een meerderheid schaart zich achter verhoging van het minimumloon en de kinderopvangtoeslag, het tegenhouden van de geplande verhoging van brandstofaccijnzen en een flinke investering in het ov om te voorkomen dat trein- en buskaartjes duurder worden.

De plannen zijn het gevolg van politieke keuzes: waar komt de meeste steun terecht. Dat geldt nog sterker voor de manier waarop de voorstellen worden betaald. Waar de ene partij gereserveerd geld voor andere plannen wil inzetten, zien andere fracties meer in het verhogen van de lasten voor bedrijven. "Als wij nu kijken naar alle dekkingen, zie je eigenlijk dat het ontzettend lastig is om daar nu de samenhang in te zien. Dat betreft ook de impact op lange termijn", waarschuwde Rutte.

Moties zonder dekking (een plan om het voorstel te financieren) werden zelfs "dubbel ontraden", grapte de premier. In sommige gevallen lieten partijen het aan het kabinet hoe een plan betaald moet worden. Maar verder kwam het demissionaire kabinet weinig aan bod in het overleg over aanpassingen van de op Prinsjesdag gepresenteerde begroting. Rutte staat achter die begroting en zag het als zijn rol in het tweedaagse debat over Prinsjesdagplannen om de Miljoenennota te verdedigen.

De Kamerfracties gingen op hun beurt vooral onderling in overleg, en vonden wisselende meerderheden voor de uiteenlopende plannen. Sommige partijen, zoals D66 en ChristenUnie, hielpen zowel linkse plannen, als voorstellen uit de rechtse hoek aan een meerderheid.

De komende tijd wordt een aantal begrotingen nog nader behandeld in de Tweede Kamer. De Kamerfracties moeten hun voorstellen ook nog in wetsaanpassingen gieten. Over de uitvoering en de manier waarop de plannen in de wet terechtkomen, praten de partijen dan ook nog met de verantwoordelijke ministers.