De verkiezingsuitslag gaat "een rol van betekenis" spelen bij besluiten van het kabinet over het stikstofbeleid, zegt premier Mark Rutte. Zijn VVD en de drie coalitiegenoten verloren bij de verkiezingen, de BoerBurgerBeweging kwam uit het niets met zeker zestien zetels in de Eerste Kamer. Een "onmiskenbaar signaal van de kiezer" dat uiteindelijk ook "impact" zal hebben op bepaalde dossiers. "Dat is onvermijdelijk."
Rutte sprak in zijn wekelijkse persconferentie op vrijdag van "een schreeuw naar Den Haag die we hebben te verstaan". Zijn kabinet heeft in de ministerraad de verkiezingsuitslag besproken. CDA-voorman en vicepremier Wopke Hoekstra heeft al gezegd dat het kabinet niet zomaar door kan gaan "op stijl en inhoud" zonder iets te veranderen. Hij vindt dat het kabinet naar de "grote dossiers" moet kijken. Volgens Rutte zijn grote besluiten aanstaande op het gebied van stikstof, klimaat en migratie.
Die onderwerpen staan dan ook in de "proefstand", en "draagvlak op al deze terreinen is van wezenlijk belang". Daarbij moet het kabinet niet alleen op zoek naar genoeg zetels in de Eerste Kamer, maar ook luisteren naar het signaal van de kiezer, benadrukte Rutte. Overigens voegde hij daar wel aan toe dat de monsterzege van BBB niet het enige signaal van de kiezer is. "Het is niet zo dat links verdwenen is, of dat Volt niet in de (Eerste) Kamer is gekomen."
Op vragen van de pers antwoordde Rutte dat "je als kabinet gaandeweg je beleid blijft vormgeven, in acht nemend dit soort signalen uit de samenleving". Het is volgens hem wel nog te vroeg om te zeggen hoe de uitkomst van de verkiezingen precies "vorm krijgt in het beleid". Zo wil de premier afwachten welke coalities en colleges van Gedeputeerde Staten in de provincies gevormd worden. Hij noemde het "logisch" dat de BBB daarin als grootste partij in iedere provincie een "leidende rol" zal spelen. Provincies zijn belangrijk voor de uitvoering van het stikstofbeleid en moeten hier op 1 juli uiterlijk plannen voor inleveren.
Rutte zei nog niet of hij bereid is om de harde doelstelling los te laten dat in 2030 de stikstofuitstoot gehalveerd moet worden. De premier zei dat Johan Remkes in zijn stikstofrapport al had opgeschreven dat er tussentijds geëvalueerd moet worden. Daarmee is de deadline volgens hem al "semipermeabel" geworden: niet helemaal waterdicht.