In de Grote Hal van het Volk aan het Plein van de Hemelse Vrede in Beijing heeft premier Mark Rutte woensdag een ontmoeting met de Chinese president en partijleider Xi Jinping. De oorlog in Oekraïne en de handelsbetrekkingen vormen voor de demissionaire regeringsleider de belangrijkste onderwerpen, voor Xi zal naar verwachting de handel en vooral de onmin over ASML domineren.
Xi en de Russische president Vladimir Poetin onderhouden nauwe banden die al dateren van voor de oorlog in Oekraïne. Xi heeft de Russische inval nooit veroordeeld. Er werd wel verwezen naar provocaties van de NAVO aan het adres van Poetin. Maar China helpt de Russen niet met militaire goederen. Wel omzeilen Chinese bedrijven de westerse sancties tegen Rusland.
De Nederlandse regering staat vanaf het begin van de oorlog pal achter Oekraïne. Rutte tekende onlangs nog op bezoek in Charkiv een tien jaar durende veiligheidsovereenkomst met Oekraïne. Het kabinet heeft al voor meer dan 3 miljard euro aan militaire goederen naar Kyiv gestuurd. Oekraïne mag deze strijd niet verliezen, benadrukt Rutte keer op keer.
Als het gaat om de handelsbetrekkingen zal de premier vragen om een gelijk speelveld. Chinese (staats)bedrijven profiteren van overheidssubsidies en andere voordelen en kunnen daardoor goedkoper produceren. Daardoor zijn westerse bedrijven in sommige sectoren helemaal weggeconcurreerd. Ook zal Rutte pleiten voor meer openheid van de Chinese economie. Bij het gesprek is ook minister Geoffrey van Leeuwen van Buitenlandse Handel.
Voor de Chinezen zal de ruzie over ASML het belangrijkste onderwerp zijn. De chipmachinemaker uit Veldhoven levert zijn meest geavanceerde machines al niet aan China, maar sinds vorig jaar mag ook de op een na laatste generatie machines niet meer worden geëxporteerd. De VS wil ook dat het onderhoud van deze machines stopt. Die kostbare machines zijn dan al snel niet meer te gebruiken.
Rutte begint de dag met een 'collegetour' met Chinese studenten. Daarna wandelt hij door een oude wijk. Van Leeuwen spreekt intussen zijn collega van Handel, Wang Wentao. De dag wordt afgesloten met een gesprek en diner met de Chinese premier Li Qiang.