Een vreemd knobbeltje op een intieme plek, een schimmelinfectie of een onfrisse adem. De meeste mensen vermijden het onderwerp ‘lichamelijke ongemakken’ het liefst zoveel mogelijk. Je denkt misschien dat je de enige bent met schaamte over je gezondheidsklachten, maar uit onderzoek van Essity blijkt dat maar liefst 2,5 miljoen Nederlanders hun huisartsenbezoek weleens uitstellen om die reden. Het consumentenprogramma Radar ging met huisarts Danka Stuijver in gesprek over wat de gevolgen kunnen zijn van het uitstellen van de afspraak en wat het advies is van de dokter.
Zodra je ergens last van hebt, is het heel eenvoudig om de symptomen te Googelen. Uit onderzoek blijkt zelfs dat een groot deel van de mensen de voorkeur geeft aan het raadplegen van het internet dan dat ze een afspraak maken bij de huisarts. Alleen als de klachten zwaarder wegen dan de schaamte, wordt er pas contact opgenomen. ‘‘En dat terwijl medische hulp inschakelen in een vroeger stadium erger kan voorkomen,’’ stelt Stuijver.
Tegenwoordig zijn er gelukkig ook allerlei medische testen die je anoniem kunt laten bezorgen. In de coronaperiode zijn we inmiddels gewend geraakt aan zelftesten, maar er zijn meer tests die je vanuit huis kunt afnemen. Homed-IQ biedt allerlei soorten tests aan, van soa tests tot cholesterol- en bloedarmoede tests. De samples worden geanalyseerd in een gecertificeerd laboratorium en beoordeeld door een medisch team. Op die manier kunnen mensen op een laagdrempelige manier een eerste gezondheidscheck doen, maar dat betekent niet dat hulp van een dokter onnodig is.
Stuijver vertelt dat ze regelmatig ervaart dat schaamte voor intieme klachten mensen ervan weerhoudt om op tijd hulp te zoeken. ‘‘Het weerhoudt hen er niet alleen van om contact te zoeken met een huisarts, ze vinden het ook onprettig deze intieme problemen te bespreken met anderen, zelfs als dat hun partner is. De klachten waar ze niet over durven praten zijn heel divers: anale klachten, soa's, boeren en overmatig zweten zijn enkele voorbeelden van klachten waar mensen zich voor schamen.’’
Het stigma rondom mentale problemen is volgens Stuijver net zo groot. Burn-outs, eenzaamheid en depressie zijn nog steeds taboe. ‘‘Mensen laten zich in deze Instagram-waardige maatschappij graag van hun beste kant zien. Hierdoor is het extra moeilijk om aan te geven dat je eigenlijk helemaal niet blij bent.’’
Het uitstellen van een doktersbezoek kan grote gevolgen hebben. Het hangt natuurlijk af van de ernst van het probleem en van hoe lang je blijft uitstellen, maar in algemeen geldt: hoe eerder hoe beter. ‘‘Wij vinden niks raar, het is voor artsen 'just another day at the office.'' Artsen hebben volgens Stuijver meer moeite om met de gêne van een patiënt om te gaan dan met hun lichamelijke of mentale klacht, hoe intiem deze ook is.