Seks tegen de wil en intimidatie strafbaar

Onvrijwillige seks en seksuele intimidatie worden strafbaar. Dat eerste is nodig om slachtoffers die uit angst 'bevriezen' en niet protesteren beter te beschermen, vindt minister Ferd Grapperhaus van Justitie en Veiligheid. Het tweede moet ervoor zorgen dat opdringerige onverlaten niet langer hun gang kunnen gaan op straat en op het internet.

Nu is seks pas strafbaar als er dwang aan te pas komt. Dat betekent bijna altijd dat het slachtoffer zich verzet moet hebben. Maar ruim tweederde van de slachtoffers verstijft uit angst en is niet in staat zich te verweren of zelfs te protesteren, zeggen onderzoekers.

Zeker sinds de #metoo-beweging is Grapperhaus ervan overtuigd dat de bescherming van deze slachtoffers tekortschiet. De rechter moet al kunnen veroordelen als de dader wist of had moeten weten dat zijn slachtoffer geen seks wilde, vindt hij. De straf wordt wel wat lager dan die op verkrachting. De minister denkt aan maximaal zes jaar cel.

Onwil kan blijken uit een uitdrukkelijk nee of afhoudende lichaamstaal, schrijft Grapperhaus aan de Tweede Kamer. Maar ook merkbaar weifelen, verstijven of niet (langer) meedoen met de seks kan al genoeg zijn. Dat moet immers reden zijn voor de initiatiefnemer om te vragen of de ander de seks nog wel wil. Laat die dat na, dan kan dat strafbaar zijn. Deze laatste variant zal in de praktijk wel wat lichter worden bestraft.

Ook seksuele intimidatie kan voortaan worden bestraft, op straat én op internet. Daaronder kunnen bijvoorbeeld seksueel getinte aanrakingen en opmerkingen en obscene gebaren vallen. Grapperhaus wil de openbare ruimte zo teruggeven aan bijvoorbeeld jonge vrouwen die door intimidatie sommige plaatsen mijden of zich anders gaan kleden.

In Amsterdam en Rotterdam geldt al een plaatselijk verbod op 'sissen' en andere straatintimidatie. Grapperhaus wil dat nu landelijk aanpakken.

Nederland heeft al in 2011 met andere landen afgesproken seks tegen de wil en seksuele intimidatie strafbaar te stellen. Uit onder andere de #metoo-beweging maakt Grapperhaus ook op dat de tijd er rijp voor is. De samenleving tilt zwaarder aan zulk wangedrag dan voorheen, denkt hij.