Om tot een maatschappij te komen waarin veel meer duurzame energie wordt opgewekt en minder CO2 wordt uitgestoten, moet er veel meer worden gedaan om mensen op te leiden en om te scholen voor specifieke beroepen. Dat stelt de Sociaal Economische Raad (SER) in een donderdag verschenen advies.
Om de energietransitie tot een succes te maken moeten er in bepaalde beroepsgroepen duizenden vacatures worden vervuld, aldus de SER. Zo moeten er bijvoorbeeld windmolens en zonnepanelen worden gemaakt en geplaatst, slimme meters in woningen worden geplaatst en huizen worden aangepast en geïsoleerd.
Te weinig scholieren kiezen echter voor opleidingen voor dit soort beroepen. Ook worden er nog niet snel genoeg mensen omgeschoold, constateert de SER. ,,Werknemers- en werkgeversorganisaties moeten samen oplossingen zoeken voor de tekorten.’’ Ook moeten ,,mbo- en hbo-scholen samen met ondernemers onderwijsprogramma’s maken die vaklieden afleveren met een goede basisopleiding plus de vaardigheden om zich vlot aan te passen aan veranderend werk.’’
De energietransitie levert voordelen op, zoals nieuwe banen. Zo zijn er momenteel al 15.000 vacatures in de bouw- en installatiebranche. Maar er gaan ook banen verloren, bijvoorbeeld als de kolencentrales worden gesloten. Daarom moet nu al worden nagedacht hoe deze mensen naar nieuw werk kunnen worden begeleid. ,,Het Rijk heeft hierbij een maatschappelijke verantwoordelijkheid om maatwerkregelingen te treffen zoals bijvoorbeeld een sociaal vangnet voor de kolenketen.’’
Ook zal er de komende jaren veel meer moeten worden geïnvesteerd om de doelstellingen van het Klimaatakkoord te halen. ,,Alleen al voor energiebesparing in de gebouwde omgeving gaat het naar verwachting in de periode 2020-2040 om extra investeringen van gemiddeld 12 tot 14 miljard euro per jaar’’, schrijft de SER.
De energietransitie levert voordelen en besparingen op, maar niet iedereen zal hiervan profiteren, benadrukt de SER. Burgers en bedrijven die niet op korte termijn de vruchten plukken moeten daarom in de kosten zo veel mogelijk worden ontzien.