Slavernijherdenking in Amsterdam met mogelijke excuses koning

In het Amsterdamse Oosterpark is zaterdag de nationale herdenking van de afschaffing van de slavernij. Koning Willem-Alexander houdt daar een toespraak. Ingewijden verwachten dat hij excuses zal maken voor het slavernijverleden, net zoals premier Mark Rutte - ook aanwezig - in december al deed namens de regering.

Het is zaterdag 160 jaar geleden dat Nederland de slavernij formeel afschafte in Suriname en het Caribisch deel van het Koninkrijk en 150 jaar geleden dat dit ook in de praktijk gebeurde. In Suriname moest een deel van de voormalige slaafgemaakten nog tien jaar doorwerken op de plantages onder staatstoezicht, waardoor de slavernij pas echt voorbij was in 1873. Zaterdag begint ook officieel het Herdenkingsjaar Slavernijverleden, dat loopt 1 juli 2024.

Eerder zei Linda Nooitmeer van het Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden en erfenis (NiNsee) dat excuses van de koning van grote symbolische waarde zouden zijn, maar dat de organisatie vooral wil dat de koning stilstaat bij enkele punten. Bijvoorbeeld dat er meer aandacht moet zijn voor het doorwerken van het slavernijverleden in het heden, en dat achterstanden die zijn ontstaan als gevolg van slavernij weggewerkt moeten worden.

De ceremonie, waar dit jaar alleen genodigde gasten welkom zijn, is van 14.00 tot 15.15 uur rechtstreeks te volgen via NPO 1, Radio 1 en NOS.nl. Overig publiek kan de herdenking in het Oosterpark meekijken via grote schermen.

Ook op het Keti Koti Festival, dat om 13.00 uur begint en dit jaar op het Museumplein is vanwege de verwachte hoge opkomst, is de herdenking live op schermen te volgen. Het festival duurt tot 23.00 uur en er treden artiesten op als Berget Lewis, Akwasi, Trijntje Oosterhuis, Jeangu Macrooy, Alain Clarke, Jayh en Dopebwoy. Er is ook een kinderpodium en een podium met traditionele muziek.

Naast Rutte boden eerder onder anderen steden als Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht excuses aan voor het slavernijverleden, net als de provincies Noord-Holland en Zuid-Holland en de bank ABN AMRO. President Klaas Knot maakte vorig jaar excuses tijdens de herdenking namens De Nederlandsche Bank (DNB). Vlissingen en Middelburg betuigen zaterdag spijt voor hun rol in de slavernij.