Sorgdrager: cultuur bij Defensie moet veranderen

DEN HAAG (ANP) - De cultuur moet om bij Defensie als het gaat om transparantie en eerlijkheid over missies en burgerslachtoffers, vindt oud-minister Winnie Sorgdrager. Zij zat een commissie voor die het bombardement op het Iraakse Hawija onderzocht, waarbij door een secundaire explosie zeker zeventig burgers om het leven kwamen. "Ja, daar is nog wel ruimte voor verbetering", zei de minister van Staat over de informatiecultuur bij Defensie.

Haar commissie doet ook belangrijke aanbevelingen over de informatie die wordt gedeeld voor, tijdens en na een missie. De inlichtingenpositie van Nederland moet worden versterkt, en Defensie moet werken aan betere archivering van informatie en documenten. Maar er is meer nodig volgens Sorgdrager. "Ik denk dat, als het gaat om cultuurverandering, altijd de ambtelijke top aan zet is", zegt zij desgevraagd.

Ze benadrukt wel dat Defensie een operationele tak en een ministerietak kent. Vooral bij laatstgenoemde onderdeel "zou men toch nog eens eventjes de knopen moeten tellen", zegt Sorgdrager.

Voorstelling

Ook de politieke cultuur moet wat de oud-minister betreft veranderen, vooral als het gaat om de voorstelling van zaken voorafgaand aan een missie. De missie tegen Islamitische Staat (IS), waar de luchtaanval deel van uitmaakte, is bijvoorbeeld veel te rooskleurig aangekondigd, stelt Sorgdrager. Zij wijst erop dat het woord 'oorlog' niet eens wordt genoemd in de brief waarin het kabinet de missie aankondigt.

Defensieminister Ruben Brekelmans erkent ook dat het kabinet transparanter moet zijn en zaken beter moet benoemen. Dat betekent volgens hem ook dat je "de realiteit van oorlog niet moet ontkennen". Burgerslachtoffers kunnen volgens hem niet worden uitgesloten. "We moeten er alles aan doen wat we kunnen om die risico's klein te houden. Je kunt risico's nooit helemaal terugbrengen naar nul."