Specialist seksuele opvoeding Belle Barbé: "Seks mag op een positieve manier besproken worden, niet als rampenbestrijding"

Dat seks ook plezierig en fijn kan zijn, daar wordt nooit over gesproken tijdens seksuele voorlichting op scholen. Ook niet dat je als meisje kan aangeven wat je wel en niet fijn vindt. Maar daar komt wel verandering in. Specialist seksuele opvoeding Belle Barbé haar eerste boek is net uitgebracht: Ik & seks: Het sekspositieve voorlichtingsboek voor jongeren. “Veel meisjes hebben pijn tijdens het vrijen en denken dat dit erbij hoort; even de tanden op elkaar. Dat is heel schadelijk.”

Belle is van mening dat de #metoo discussie heeft bijgedragen aan de veranderingen die er gaande zijn binnen de seksuele voorlichting. Het gaat vaak over wat er mis kan gaan als je seks gaat hebben, zoals het krijgen van een SOA en een zwangerschap. “Maar het aangeven van grenzen en wensen, dat begint nu ook een hot topic te worden. Daar is steeds meer aandacht voor. Als deze drie punten behandeld zijn, kan er gesproken worden over fijne en plezierige seks.”

Dat seks fijn en plezierig kan zijn, zouden jongeren bijna vergeten door de reflectie die wij ze als maatschappij lange tijd gegeven hebben. De vraag is of jongeren überhaupt wel weten dat dit mogelijk is. “Veel jongeren weten dat het iets leuks moet zijn, omdat volwassenen het doen. Maar tegelijkertijd wordt het ze ook afgeraden en proberen we ze er tegen te beschermen. Dat is paradoxaal. Daarnaast zijn er veel meisjes die seksueel actief zijn en pijn ervaren. Die denken dat het normaal is. Het lichaam gaat hier steeds heftiger op reageren. De oplossing is vaak heel simpel: het meisje is nog niet opgewonden genoeg voor penetratie. De nadruk op penetratie bij seks is veel te groot.”

Dit komt volgens Belle niet alleen door porno, maar ook door biologieboeken. “Voortplanting gebeurt door penetratie. Veel voorlichting is gericht op een jongen met een meisje, hij penetreert haar en dat is de seks. Maar hoe is dit dan voor lesbische meisjes? Wanneer heb je dan voor de eerste keer seks? Als je gaat vingeren of als je klaarkomt? Er is zoveel meer om breder naar te kijken. Neem de voorlichtingssites. Als de vagina niet vochtig is, wordt er geadviseerd om een glijmiddel te gebruiken. Dat is de verkeerde boodschap.”

Het is hoog tijd voor een positief en informatief boek voor jongeren tussen de 15 en 25 jaar oud die beginnen aan hun seksuele carrière. “Zo’n boek is er nog niet, althans, niet van een Nederlandse schrijver. En ook niet zo positief. De basis van waaruit ik dit boek geschreven heb, is dat seks een prettige beleving is. Het is lekker en leuk en jij bent normaal, ongeacht hoe krom je piemel is of hoe klein je borsten zijn. Die vraag wordt mij vaak gesteld: ben ik wel normaal? Is mijn lichaam normaal? Zijn mijn gevoelens normaal? Is het normaal dat ik drie keer per dag masturbeer?”

Ze heeft veel voor de klas gestaan om voorlichting te geven. Veel kinderen zijn bang om aids te krijgen, aldus Belle, terwijl dit een onterechte angst is voor heteroseksuelen. “Chlamydia kennen ze niet, terwijl dat veel belangrijker is. Kinderen hebben veel onzekerheid over hun lichaam. Dat is niet gek als je ziet welke lichamen ze te zien krijgen. Daar word je wel onzeker van. Jongeren hebben volgens een onderzoek van Rutgers steeds later voor de eerste keer seks. Dit heeft mede te maken met de druk om perfect te zijn. Het weerhoudt jongeren ervan om te gaan experimenteren met seksualiteit.”

De maatschappij als geheel speelt een rol in de seksuele voorlichting van jongeren. Ouders dus ook, een hele belangrijke zelfs. “Je ziet dat baby’s op een gegeven moment naar hun geslachtsdelen grijpen. Hoe reageer je als ouder hierop? Die reactie is bepalend of ze het vies gaan vinden. Het is belangrijk dat baby’s en kinderen de ruimte krijgen om hun lichaam te ontdekken. Daarbij moet seks ook bespreekbaar zijn thuis. Als er niet over gesproken wordt, kunnen kinderen denken dat porno echt is. Als ouder heb je een belangrijke taak in de seksuele opvoeding van je kinderen.”

De seksuele voorlichting op scholen is langzaamaan aan het veranderen, en dit mag meer volgens Belle. Het moet niet alleen gaan over voortplanting en anticonceptie, maar ook over de sociale en psychologische aspecten van seks. “Het mag veel breder. Seks mag op een positieve manier besproken worden, niet als rampenbestrijding. In de basis is seks iets moois en leuks. Wat kunnen we doen om dat zoveel mogelijk te ervaren? En het onderwerp mag vaker besproken worden. Niet eenmalig als jongeren twaalf of dertien zijn, maar speel als docent in op het nieuws en maak het onderwerp bespreekbaar. Je hoeft niet meteen alle soa’s te behandelen.”

Als maatschappij mogen we gaan accepteren dat meisjes seks willen, en dat dit niet betekent dat ze dan een slet zijn. “Daar zit iets bij meisjes, een terughoudendheid, die nodig is om zichzelf te beschermen. Jongens mogen leren dat als een meisje “nee” zegt, dat ze dan ook echt niet wil. Maar als een meisje wel wil, dat ze dan niet slecht bestempeld wordt. Ja is ja en nee is nee. Die stap mag gemaakt worden, waardoor seks veel gelijkwaardiger wordt. En blijf checken bij elkaar wat de ander wil en wat hij of zij fijn vindt. Dit kan door te praten, maar ook door oplettend te zijn.”