Staatssecretaris: 400 meldingen over mogelijk knellende wetten

Het kabinet heeft inmiddels vierhonderd meldingen binnengekregen over wetten en regels die in de praktijk volgens de melders hardvochtig uitpakken. Dat heeft staatssecretaris van Binnenlandse Zaken Alexandra van Huffelen gezegd in debat met de Tweede Kamer. Het kabinet had via een consultatie aan burgers en belangenbehartigers om commentaar gevraagd op regels "waardoor mensen ernstig in de knel komen".

Als reactie op het toeslagenschandaal onderzoekt elk ministerie waar burgers mogelijk in de problemen komen doordat wetten in de praktijk anders uitpakken dan gedacht. Het is volgens Van Huffelen belangrijk dit in de gaten te blijven houden "omdat er ook steeds nieuwe hardheden kunnen ontgaan, omdat de wereld verandert en daar soms de wetgeving achteraan loopt".

In de Tweede Kamer werd gedebatteerd over een belangrijk rapport over problemen bij overheidsorganisaties die wetten uitvoeren. Van Huffelen benadrukte nog eens dat ambtenaren die bij die uitvoerders werken, de ruimte moeten krijgen om af te wijken van de regels als mensen daardoor in specifieke situaties onvoorzien hard worden geraakt.

Hiervoor zijn in veel wetten zogenoemde hardheidsclausules opgenomen, maar het kabinet komt mogelijk met een nieuwe 'visie' op deze wetsbepalingen, aldus de staatssecretaris. Door zo'n clausule kunnen ambtenaren nu vooral "in heel uitzonderlijke, niet voorziene omstandigheden" uitzonderingen maken op de regels. Het kabinet wil dat mensen die bij uitvoerders werken veel meer vrijheid krijgen afwijkende oordelen te geven, zodat wordt gehandeld naar "de bedoeling van de wet in plaats van wat er precies is beschreven".

Dat ambtenaren vrijheid moeten krijgen om deze 'menselijke maat' toe te passen, is een van de belangrijkste aanbevelingen van de Kamercommissie die het rapport over de uitvoerders heeft geschreven.