De overheid kan "helaas niet van de ene op de andere dag maatwerkafspraken" maken met Tata Steel over het verankeren van gezondheidsdoelen. Demissionair staatssecretaris Vivianne Heijnen (Milieu) zei dat tijdens een informatieavond in het Telstar-stadion in Velsen over het recente RIVM-rapport, waarin wordt vastgesteld dat emissies door Tata Steel de levensverwachting van inwoners van het nabijgelegen Wijk aan Zee met gemiddeld 2,5 maand verkorten. Ook is er een verhoogde kans op longkanker en astma in de regio.
"Het moet anders, beter en gezonder. De gezondheidsrisico's zijn te groot, onacceptabel. Het is groen en schoon of het is niet", zei Heijnen tegen de circa tweehonderd aanwezigen, maar een deadline kon ze niet geven. Voor de korte termijn hoopt zij dat het advies van een groep deskundigen soelaas biedt. "Voor iedereen levert dat de meeste winst op, maar dat gaat niet zomaar van vandaag op morgen gebeuren. Natuurlijk wordt ook gekeken naar de werkgelegenheid en het economisch belang."
In de zogeheten Expertgroep Gezondheid IJmond zitten onafhankelijke deskundigen die volgens Heijnen draagvlak hebben onder alle betrokkenen in het gebied. Onder hen zijn een kinderlongarts, een advocaat gezondheidsrecht en hoogleraren toxicologie, luchtkwaliteit, epidemiologie, sociale geneeskunde en communicatiewetenschappen. "Het zou mij een lieve duit waard zijn als er snel een advies kan komen", aldus Heijnen, zodat het nieuwe kabinet actie kan ondernemen.
Tata-topman Hans van den Berg beloofde volle medewerking. "Wij hebben ook veel expertise, alles is ter beschikking van de expertcommissie. We willen een schoon, circulair en groen staalbedrijf zijn, anders hebben we geen toekomst." Van den Berg verzekerde dat de verouderde en vervuilende cokesfabriek 2 voor 2030 dicht is en betreurde dat daar onduidelijkheid over is ontstaan. Hij herhaalde dat het RIVM-rapport hem en het bedrijf heeft geraakt.
De Noord-Hollandse gedeputeerde Jeroen Olthof sprak de hoop uit "gezamenlijk op korte termijn snel meters te maken". Hij ontkende dat zijn pleidooi voor strengere wet- en regelgeving neerkomt op een "hetze" tegen Tata. Evenzeer weersprak hij dat de provincie doet wat de fabriek vraagt.
"Met de maatwerkafspraken moet de grote klap worden gemaakt", zei wethouder Brigitte van den Berg van Beverwijk namens de IJmondgemeenten. "Maar we moeten zorgen dat we op een goede manier met dit bedrijf kunnen samenleven." Leden van de Dorpsraad van Wijk aan Zee vroegen en kregen een minuut stilte van de zaal.