Surplus aan mondmaskers krijgt 'nuttige' bestemming

De grote voorraden medische mondkapjes die nu nog in pakhuizen liggen, zijn niet voor niets gekocht. De beschermende maskers worden voor "andere nuttige dingen gebruikt", zegt voormalig topambtenaar Erik Gerritsen van het ministerie van Volksgezondheid in het tv-programma Buitenhof. "We kunnen er andere landen mee helpen."

Nederland sloeg vanaf het voorjaar van 2020 op grote schaal beschermingsmiddelen in, op het moment dat door de uitbraak van de coronapandemie wereldwijd tekorten dreigden. Niet al die spullen bleken achteraf nodig. Volgens Gerritsen werd er, mede op aandringen van de Tweede Kamer, meer aangekocht dan strikt noodzakelijk was.

Opiniemaker Sywert van Lienden verdiende miljoenen aan een omstreden mondkapjesdeal, waarvan de noodzaak eveneens in twijfel werd getrokken. Topambtenaar Mark Frequin, die destijds de leiding had bij het Landelijk Consortium Hulpmiddelen (LCH), wijst erop dat juist bij aanbiedingen van 'bekende Nederlanders' de maatschappelijk druk hoog was om toe te happen.

"Iedereen mocht meedoen", benadrukt Frequin verder. "Dat was een voorwaarde van het departement: er wordt niemand uitgesloten." Hij erkent dat er weerstand was bij LCH tegen Van Lienden, die zich in de media zeer kritisch uitliet over de organisatie. Maar dat deed volgens Frequin niet terzake. "Of we hem nou aardig vinden of niet, we kijken of hij een zakelijk voorstel kan doen."

LCH heeft volgens Frequin altijd een "marktconforme prijs" betaald voor beschermingsmiddelen. Toen bijvoorbeeld een scheepslading mondkapjes werd aangeboden voor drie keer de marktprijs, werd daarvoor bedankt. "Toen hebben we gezegd: we hebben wel een oorlogssituatie, maar geen oorlogseconomie." LCH heeft vele tienduizenden aanbiedingen gekregen, waarvan er "tussen de drie- en vierhonderd" tot een deal hebben geleid.