Tientallen marechaussees naar Oekraïne voor onderzoek misdaden

Enkele tientallen Nederlandse marechaussees gaan naar Oekraïne om daar mee te helpen met het onderzoek naar vermeende oorlogsmisdaden. Het kabinet gaat dat vrijdag besluiten tijdens de ministerraad, melden meerdere bronnen aan het ANP.

Het gaat om een forensisch team dat "zeer binnenkort" met bescherming vertrekt. Het is belangrijk om na oorlogsmisdaden snel bewijsmateriaal te verzamelen. Door het onderzoek naar de vliegramp met MH17 heeft Nederland veel kennis opgedaan op forensisch vlak.

De marechaussees gaan volgens ingewijden ook aan de slag op plaatsen waar oorlogsmisdaden zouden zijn gepleegd. Ze blijven enkele weken in Oekraïne en gaan bewijsmateriaal verzamelen voor het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag.

Het ICC is al een onderzoek is begonnen naar oorlogsmisdaden in Oekraïne, dat op 24 februari werd aangevallen door Rusland. Experts van het Openbaar Ministerie en de politie delen al informatie uit het onderzoek naar MH17 met het Strafhof, aldus premier Mark Rutte.

Hoofdaanklager Karim Khan kondigde deze week aan dat het ICC zich aansluit bij het Joint Investigation Team (JIT) dat Litouwen, Polen en Oekraïne hebben opgericht. Het JIT onderzoekt misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden gepleegd in Oekraïne.

Het JIT wordt gesteund door Eurojust, een agentschap van de Europese Unie dat is gevestigd in Den Haag. Eurojust werkt met landen in de strijd tegen grensoverschrijdende criminaliteit. De organisatie steunt het verzamelen van bewijzen en uitwisseling van informatie.

Het kabinet steunt al langer onderzoek naar misdaden gepleegd tijdens de strijd. "Nederland rust niet totdat elke oorlogsmisdaad is onderzocht en de verantwoordelijken worden vervolgd", liet premier Mark Rutte eerder weten.

De afgelopen weken zijn berichten naar buiten gekomen over massagraven, standrechtelijke executies en verkrachtingen door Russische militairen. De procureur-generaal van Oekraïne heeft naar eigen zeggen al duizenden oorlogsmisdaden geregistreerd.

Oekraïne kan die misdaden zelf niet allemaal onderzoeken. Afgevaardigden van het Oekraïense parlement vroegen onlangs tijdens een werkbezoek aan de Tweede Kamer nog om technische experts, maar ook om DNA-tests, lijkenzakken en technische apparatuur.

Nederland helpt al verschillende initiatieven in Oekraïne. Zo steunt ons land een onderzoekscommissie die is opgezet door de VN-Mensenrechtenraad en is het medeoprichter van de Group of Friends of Accountability Following the Aggression Against Ukraine.

Minister Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken) gaf deze maand nog een miljoen euro extra aan het Internationaal Strafhof (ICC) voor onderzoek in Oekraïne. Verder krijgt het Hoog Commissariaat voor de Mensenrechten (OHCHR) geld om hun veldkantoor in Oekraïne te versterken.

Nederland levert daarnaast militaire hulp aan Oekraïne. Daarbij gaat het om steeds zwaarder materieel. Er gaan onder meer een beperkt aantal pantserhouwitsers, het zwaarste geschut van de Landmacht, naar Oekraïne, maakte minister Kajsa Ollongren (Defensie) dinsdag nog bekend.