Inzage medische gegevens tijdelijk na mondelinge toestemming

Huisartsen kunnen tijdens de coronacrisis ook de belangrijkste medische gegevens van patiënten die daarvoor nog geen expliciete toestemming hebben gegeven, beschikbaar stellen voor de huisartsenpost. Ook de spoedeisende hulp krijgt tijdelijk die mogelijkheid.

Het ministerie van VWS, de Autoriteit Persoonsgegevens, de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd en het Openbaar Ministerie hebben hun handtekening gezet onder een gedoogbesluit. De instanties geven met deze maatregel gehoor aan een verzoek van de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV), NHG, InEen, NVZ en de Patiëntenfederatie, om in deze uitzonderlijke situatie snellere en adequatere zorg mogelijk te maken.

Een taskforce is op dit moment bezig met de voorbereidingen, rond Pasen wordt gestart met de nieuwe werkwijze.

Huisartsenposten kunnen nu alleen een samenvatting van de huisartsgegevens raadplegen als de patiënt daar expliciet toestemming voor heeft gegeven. De nieuwe situatie duurt totdat het coronavirus onder controle is, maar in ieder geval tot 1 juni.

"De maatregel scheelt kostbare tijd, waardoor de wachttijden bij de huisartsenposten (HAP) en de spoedeisende hulp (SEH) minder hard oplopen", zegt de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen.

Een belangrijke voorwaarde van de autoriteiten is dat de zorgverleners op de HAP en SEH ter plekke checken of de patiënt instemt met inzage, door mondeling om toestemming te vragen. Alleen als een patiënt of zijn vertegenwoordiger daartoe fysiek of juridisch niet in staat is, kan de instemmingsvraag achterwege blijven.

Op dit moment hebben ongeveer 8 miljoen Nederlanders toestemming gegeven voor het beschikbaar maken van hun huisartsgegevens via het Landelijk Schakelpunt (LSP).

De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) heeft aangekondigd dat de nieuwe afspraken zullen worden gecontroleerd. "Mocht er sprake zijn van overtreding, dan kunnen we boetes uitdelen. We begrijpen de wens om de regels te versoepelen. Tegelijkertijd wijzen we erop dat óók tijdens crisistijd de privacy van patiënten wel moet worden gerespecteerd," zegt de woordvoerder van de organisatie.

"Medische gegevens zijn gevoelige, zeer persoonlijke informatie. Op die gegevens rust het medisch beroepsgeheim van de arts. Patiënten moeten erop kunnen vertrouwen dat zorgaanbieders uiterst zorgvuldig met hun medische gegevens omgaan," schrijft de AP.