Top kabinet en coalitie buigen zich over miljardengat begroting

Donderdagavond zijn de fractievoorzitters van de coalitiepartijen aangeschoven bij de top van het kabinet op het ministerie van Financiën om te praten over de voorjaarsnota. "Het moge duidelijk zijn dat het geen punten en komma's zijn die op tafel liggen", zegt CDA-fractievoorzitter Pieter Heerma bij binnenkomst. Want waar het kabinet-Rutte IV er bij het aantreden nog financieel goed voor stond, is het nu zoeken naar miljarden om de gaten in de begroting te dichten.

"Het is een ingewikkelde puzzel met vier partijen", zegt D66'er Jan Paternotte voor het overleg. "We moeten met elkaar een oplossing vinden voor de grote vraagstukken die in de wereld spelen en zeker in Nederland."

Grootste kopzorg is het repareren van de onrechtmatig verklaarde spaartaks en het zoeken naar een alternatieve heffing. Daarnaast wil de Tweede Kamer dat er geïnvesteerd wordt in defensie, en eist de Eerste Kamer (waar de coalitie geen meerderheid heeft) dat de AOW toch meegroeit met het minimumloon, wanneer het kabinet dit in stappen verhoogt. De dure wensen tellen bij elkaar op tot zeker 10 miljard euro en waarschijnlijk meer, zeggen bronnen. Het precieze bedrag is afhankelijk van wat het kabinet besluit nu al te doen. Het bedrag van 21 miljard dat ook in de media circuleerde, noemen betrokkenen "wel erg hoog gegrepen".

De coalitiepartijen bespreken deze week vooral hun wensen met het kabinet. Dan moet minister van Financiën Sigrid Kaag kijken of die wensen uit te voeren zijn, en mogelijk op zoek naar extra potjes om geld uit te halen. Daarna gaat Kaag samen met premier Mark Rutte op de koffie bij oppositiepartijen: de coalitie heeft in de senaat steun van zeker één oppositiepartij nodig.

Eerst zal Kaag geld moeten vinden om het miljardengat te dichten. Ze voelt er niet voor om de staatsschuld op te laten lopen. "Ik denk dat we al heel erg aan de wind varen", zegt Kaag. Dat gebeurde al voor de coronacrisis en de oorlog in Oekraïne. Het kabinet wil "zoveel mogelijk kijken waar de dekking gevonden kan worden" van uitgaven. Dat is immers "zoals het hoort", zegt de bewindsvrouw.