Uitgaven aan veiligheid bij gemeenten flink gestegen

DEN HAAG (ANP) - Gemeenten zijn de laatste jaren flink meer geld gaan uitgeven aan veiligheid. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) zijn de lasten op dit beleidsterrein in een periode van vijf jaar met zo'n 40 procent toegenomen.

Het gaat onder meer om rampenbestrijding, de brandweer en toezicht en handhaving van de openbare orde. In 2018 ging hier bij de gemeenten nog zo'n 1,8 miljard euro naartoe. In 2023, het recentste jaar waarover het CBS gegevens heeft, was dit opgelopen tot bijna 2,6 miljard euro.

De sterke toename is onder meer te verklaren doordat er tussen 2018 en 2023 veel handhavers in dienst zijn gekomen bij enkele grote gemeenten. Verder speelt ook de compensatie voor aardbevingsschade in Groningen mee. In die provincie stuwde dat de veiligheidslasten voor gemeenten.

Veiligheidsregio's

Gemeenten zijn ook meer taken zelf gaan uitvoeren in plaats van via gemeenschappelijke regelingen, zoals veiligheidsregio's. Als het gaat om veiligheid gingen de uitgaven bij de gemeenschappelijke regelingen slechts met 32 procent omhoog naar ruim 1,4 miljard euro.

Die laatste trend is ook bij andere beleidsterreinen zichtbaar. Gemeenten gaven in 2024 in totaal ruim 55 procent meer uit dan in 2017. De uitgaven aan gemeenschappelijke regelingen, waaronder ook veiligheidsregio's en de GGD's, stegen in diezelfde periode slechts 23 procent.

Bijstandsuitkeringen

Dat verschil heeft volgens het CBS te maken met de verschuiving van taken naar gemeenten. Dat geldt ook bijvoorbeeld voor het beoordelen en uitbetalen van bijstandsuitkeringen.

Alleen in 2020 en 2021 was het hele plaatje anders. Toen waren de uitgaven van de GGD's en veiligheidsregio's tijdelijk juist veel hoger door de coronapandemie.