Uitgebrachte stemmen naar grote locaties voor coronaproof tellen

Een aantal gemeenten gaat dit jaar de stemmen tellen op een grote locatie, omdat daarbij op niet alle stembureau's genoeg afstand gehouden kan worden als woensdag na 21.00 uur de stembussen zijn gesloten. Vanwege corona moet er om veilig te kunnen tellen minimaal 60 vierkante meter beschikbaar zijn, zo meldt onder meer de gemeente Den Haag.

In Den Haag gaat het om ruim honderd te kleine locaties. De telling van de stemmen die in die lokalen zijn uitgebracht wordt gedaan bij de Fokker Terminal (Binckhorst), het World Forum (Scheveningen), Sportcampus Zuiderpark (Escamp) of het GIA Trade & Exhibition Center (Kerketuinen).

In Rotterdam ontbreekt in zo'n honderd stembureau's de vereiste ruimte. De stembussen worden daarom onder begeleiding naar Ahoy gebracht, waar ze geteld zullen worden. In Utrecht gaat het om 25 stembureau's die niet coronaproof zijn om daar te tellen. De gemeente Utrecht wijkt met deze stemmen uit naar de Jaarbeurs. Op de locaties worden ook de stemmen die zijn uitgebracht op 15 en 16 maart en de briefstemmers geteld.

Naast het tellen van de stemmen doen ook 36 gemeenten mee aan een zogenoemde centrale stemopneming. Dit houdt in dat op de dag na de verkiezingen, in dit geval donderdag, de stemmen per kandidaat worden geteld. Hier wordt sinds de Europese Parlementsverkiezingen in 2019 mee geëxperimenteerd. Doel van een centrale stemopneming is het proces van tellen betrouwbaarder, transparanter en dus beter controleerbaar te maken. De stembiljetten worden, nadat ze per partij zijn geteld, in een verzegelde transportbox onder toezicht van tenminste twee personen naar een centrale locatie gebracht en worden beveiligd opgeslagen.

Gemeenten kunnen er zelf voor kiezen om mee te doen aan dit experiment en krijgen hiervoor een vergoeding. Bij de vorige verkiezing deden er 72 gemeenten mee, dit jaar dus minder. Volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken komt dat mogelijk omdat de gemeenten door het coronavirus al veel andere dingen moesten regelen. De gemeente Utrecht doet juist vanwege corona dit keer wél mee, omdat er bij het tellen op een grote locatie nu meer afstand gehouden kan worden. Naast Utrecht doen onder meer ook Groningen, Amersfoort, Zwolle en Rotterdam mee aan de centrale stemopneming. De stemmen worden onder meer geteld in de Jaarbeurs (Utrecht), Ahoy (Rotterdam) en MartiniPlaza (Groningen). De gemeenten stellen zelf telteams samen die op kandidaatsniveau gaan tellen.

Elk telteam bestaat uit een aantal leden en een voorzitter. Alle telteams staan onder de verantwoordelijkheid van het gemeentelijk stembureau. Het gemeentelijk stembureau stelt van elk stembureau de uitslag vast. Zij controleren of het tellen goed gegaan is, en zetten de uitslag in het proces-verbaal. Dat is het officiële verslag van het stembureau.

Het tellen van stemmen is openbaar. Mensen mogen komen kijken, maar moeten zich dan wel aan de coronaregels houden.