Van Bach tot Coldplay: livemuziek na operatie maakt eerder beter

Met name oudere mensen, die een hardere dobber hebben aan het herstel na een operatie, kunnen baat hebben bij livemuziek na zo'n ingreep. Een ingeblikt deuntje kan mensen al opbeuren, dat is bekend, maar een muzikant aan het bed die noten en toonhoogte direct op de patiënt en diens humeur toesnijdt, kan nog aanzienlijk meer bereiken. Hartslag en bloeddruk kunnen normaliseren en pijn kan verminderen.

Dat concludeert Hanneke van der Wal-Huisman, die woensdag in Groningen op haar bevindingen promoveert aan de faculteit voor de medische wetenschappen. Tientallen keren speelden professionele en aankomende musici, conservatoriumleerlingen uit Groningen, voor haar onderzoek aan het ledikant van een patiënt. Er werd, op verzoek, van alles ten gehore gebracht: "Van Bach tot Coldplay", vertelt de promovenda. En niet alleen de zieke fleurde op, de hele afdeling vrolijkte ervan op. "Er valt ook nog eens wat anders om over te praten dan iemands operatiewond", zegt Van der Wal.

Afhankelijk van de aard van het onderzoek, deden er groepen van 35, 101 en 23 patiënten van Universitair Medisch Centrum Groningen mee. De musici vroegen bijvoorbeeld ook naar hun favoriete vakantieland, om zo tot geschikte improvisaties te komen.

"Onze zorg is tot nog toe vooral heel technisch geweest. Dat is heel goed, we hebben een hoogstaande geneeskunde ontwikkeld. Maar menselijke waarden zijn een beetje op de achtergrond geraakt", aldus Van der Wal, die vanuit haar verpleegkundige achtergrond liever een holistische aanpak ziet, waarbij naar de gehele mens wordt gekeken. Voor de musici zelf is dit werk bovendien vaak ook welkom, merkte ze.

"Zo kunnen zij ook een extra toegevoegde waarde hebben, meer dan alleen de relatie tussen podium en publiek." Ze moeten wel flexibel zijn, want de muziek moet passen bij de patiënt op dat moment. "Ze zijn geen jukebox. Soms wil de geopereerde opgevrolijkt worden, maar soms ook melancholieke klanken horen."

Voor het onderzoek werd gekeken naar de effecten van operaties bij zestigplussers. Een operatie betekent bij velen van deze senioren extra stress, niet alleen geestelijk, maar ook lichamelijk. Het lichaam ervaart zelf ook een vorm van stress als erin wordt gesneden. Het is altijd een dreun voor het zenuwstelsel en lang niet bij alle ouderen is de balans weer gauw op orde, zeker niet als ze met meer kwalen tegelijk kampen.

Ook mensen die niet meer beter worden kunnen er baat bij hebben door de verbetering van hun geestelijk welzijn, zegt Van der Wal.