Voor 1 januari zijn er 1700 extra opvangplekken nodig voor minderjarige vreemdelingen (amv), schrijft staatssecretaris Eric van der Burg (Asielzaken) aan gemeenten. Als dat niet geregeld wordt, dreigt het risico dat deze kinderen buiten moeten slapen of gaan zwerven op zoek naar onderdak. De staatssecretaris roept in zijn brief alle gemeenten "dringend op om dit absolute dieptepunt te voorkomen".
Van der Burg doet de oproep mede namens het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) en voogdijorganisatie Nidos. Momenteel kloppen wekelijks 100 tot 150 minderjarigen voor asiel in Ter Apel aan. De afgelopen weken hebben deze kinderen regelmatig op stoelen moeten slapen omdat er geen bed voor ze is.
Veel te veel kinderen worden op de verschillende speciale opvanglocaties voor minderjarige asielzoekers opgevangen. De maximale capaciteit wordt op een aantal locaties ver overschreden. "Meest zorgelijk" is de situatie in Ter Apel, schrijft Van der Burg. Daar kunnen maximaal 55 kinderen worden opgevangen, maar de bezetting gaat er daar al ruim anderhalf jaar ver overheen. "Die varieert van meer dan 200 naar dagen waar de bezetting zelfs meer dan 300 amv bedroeg."
Niet alleen het kabinet vindt dat er "dringend iets aan deze situatie gedaan moet worden", maar ook onder andere Unicef, VluchtelingenWerk Nederland en de Inspecties Justitie en Veiligheid en Gezondheidszorg en Jeugd. Zij stellen dat de hygiëne, welzijn en veiligheid van zowel de jongeren als het personeel in het geding zijn. "Dit is wat mij betreft onacceptabel", schrijft Van der Burg.
Tot nu toe komen gemeenten onvoldoende over de brug, vindt hij. De bewindsman vraagt gemeenten alsnog locaties beschikbaar te stellen waar structureel 50 tot 80 minderjarige vreemdelingen kunnen worden opgevangen. En nogmaals vraagt hij elke provincie voor deze groep 25 tot 30 eengezinswoningen vrij te maken. Het COA gaat binnen bestaande en nieuwe asielzoekerscentra (azc's) op zoek naar extra ruimte voor de opvang van kinderen. Als bestaande kleinschalige opvang, die nu is bedoeld voor volwassenen, ook geschikt blijkt voor kinderen, zullen die voorrang krijgen. Het COA gaat gemeenten hier voor benaderen.
De oproep aan gemeenten is de eerste reactie van de staatssecretaris op een uitspraak van de rechter, dat Nederland niet voldoet aan de normen voor menswaardige opvang van asielzoekers. De rechter bepaalde onder meer dat per direct minderjarige vreemdelingen niet meer in de crisisnoodopvang mogen worden geplaatst. Het kort geding was door VluchtelingenWerk aangespannen. Het ministerie van Justitie en Veiligheid bestudeert de uitspraak.