Asielstaatssecretaris Eric van der Burg is "niet positief" over een voorstel uit de koker van D66 om asielzoekers de mogelijkheid te geven meer te werken als ze nog in de procedure zitten. Ze zouden al na één in plaats van na zes maanden na hun asielverzoek moeten kunnen werken als ze dat willen en ook langer dan de 24 weken die nu maximaal is toegestaan per jaar, staat in de initiatiefnota van D66-Tweede Kamerlid Marijke Podt die de Kamer maandag besprak.
Van der Burg vindt het noodzakelijk om eerst grip te krijgen op migratie voordat andere zaken voor asielzoekers kunnen worden geregeld. Hij ziet grip krijgen als zijn hoofdopdracht van coalitiepartijen VVD, D66, CDA en ChristenUnie. Het kabinet is al maanden bezig met het bedenken van maatregelen om de instroom te kunnen beheersen. Nog deze maand moet er een pakket liggen, zo heeft onder andere premier Mark Rutte beloofd aan zijn achterban.
Op dit moment is er geen grip op migratie, benadrukte Van der Burg. Er is te weinig opvang voor asielzoekers. Ongeveer 30.000 mensen zitten in de asielzoekerscentra en de rest in de noodopvang. Het kabinet verwacht dit jaar bijna 70.000 nieuwe asielzoekers. Het tekort aan opvang leidt ertoe dat asielzoekers vaak meerdere keren worden verplaatst naar tijdelijke plekken, waardoor het volgens Van der Burg al vrijwel onmogelijk wordt om voor zulke korte periodes werk te regelen.
De Kamer is verdeeld over de D66-ideeën. Veel partijen zien er voordelen in, zoals het tegengaan van het tekort op de arbeidsmarkt en het bieden van een nuttige tijdsbesteding voor asielzoekers. Maar vooral de rechtse partijen zien allerlei obstakels en risico's. Zo zou het een aanzuigende werking hebben op asielzoekers om naar Nederland te komen. Ook zouden ze recht krijgen op een uitkering als ze langer dan 26 weken werken. Volgens Podt en linkse partijen als ChristenUnie, PvdA en GroenLinks is er geen bewijs voor dat meer mensen daarom naar Nederland zouden komen. Bovendien werken in nogal wat andere EU-landen asielzoekers tijdens hun procedure ook al eerder en langer.
Minister Karien van Gennip (Sociale Zaken) wil nog voor het zomerreces een reactie geven op de werkmogelijkheden voor asielzoekers. Een onderzoek dat zij hiernaar liet uitvoeren, toonde aan dat werken allerlei voordelen heeft, maar dat vooral regels dit nu belemmeren. Daarnaast loopt er nog een rechtszaak over het langer werken door asielzoekers. De rechter vond dat dit kon, maar het UWV en Van Gennip zijn hiertegen in hoger beroep gegaan. Het Kamerdebat gaat op een later moment verder.