Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) mag gebouwen gaan aankopen om mensen in te huisvesten, ook als daar nog niet de juiste bestemming op zit. Door het makkelijker te maken om bijvoorbeeld oude leegstaande hotels te kopen, hoopt het kabinet de druk op de asielketen te verlichten. Dat heeft staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) woensdag gezegd na crisisoverleg.
Het kabinet heeft woensdagavond vier besluiten genomen, zei Van der Burg na afloop van het overleg. Naast het makkelijker beschikbaar maken van panden, waarbij de minister Hugo de Jonge (Volkshuisvesting) volgens de staatssecretaris "doorzettingsmacht" krijgt, wil Van der Burg ook Oekraïners anders over het land verdelen.
Er zijn opvanglocaties "waarvan gemeenten hebben aangeven: we willen daar wel Oekraïners opvangen, maar geen reguliere asielzoekers". Door op die plekken zo veel mogelijk Oekraïners onder te brengen, komt er plek vrij in gemeenten die het niet uitmaakt of ze Oekraïners of asielzoekers opvangen.
Het kabinet heeft ook een nieuwe stap gezet met de opvang van mensen op drie cruiseschepen, waar al lange tijd aan gewerkt wordt. "We hebben nu gezegd, de schepen gaan gewoon richting Nederland varen. Laat ze vast deze kant op komen, zodat we daar geen tijd in verliezen." Een van de drie schepen komt in Velsen. Waar de twee andere schepen naartoe gaan, is nog onduidelijk. Zo moeten vanaf september 3000 mensen opgevangen kunnen worden.
Een van de opties is dat de cruiseschepen op zee zullen blijven. Of en hoe dat kan, zegt Van der Burg nog te onderzoeken. Daarnaast heeft hij Defensie gevraagd of zij op hun terreinen nog plek hebben voor de opvang.
Van der Burg prees de gemeenten voor het werk dat ze verzet hebben om crisisopvangplekken te realiseren. Momenteel zijn zij nog zo'n 2000 bedden van hun doel van ruim 5500 opvangplekken verwijderd. De staatssecretaris verwacht dat die in augustus gerealiseerd zullen zijn.
De grote drukte in Ter Apel, waar een groeiende groep mensen buiten in het gras slaapt, zal volgens hem nog zeker twee weken aanhouden. Pas dan verwacht de staatssecretaris dat er op een tweede, nog onbekende locatie bijgesprongen kan worden.
De maatregelen die nu zijn aangekondigd zullen niet genoeg zijn om de problemen in de asielketen weg te nemen, erkende Van der Burg. Dat komt vooral doordat het nog onvoldoende lukt om mensen die in Nederland mogen blijven, zogenoemde statushouders, van de opvang naar een woning te laten doorstromen. In de asielzoekerscentra zitten nu 15.000 statushouders. Van der Burg vindt dat gemeenten ook moeten meewerken om die doorstroom te realiseren.