Van Ooijen: passend alternatief kwetsbare jongeren nu prioriteit

Het is volgens staatssecretaris Maarten van Ooijen (Jeugdzorg) nu prioriteit om te zorgen voor een passend alternatief voor kwetsbare jongeren met complexe problemen die op een crisisafdeling moeten worden opgenomen. Dit zegt hij in reactie op de opnamestop die gemeenten hebben ingesteld bij de zogeheten ZIKOS-afdelingen. Na meldingen over misstanden op de crisisafdelingen is de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) een onderzoek gestart.

Van Ooijen steunt "volledig" de acties die na de meldingen zijn ingezet. De demissionair staatssecretaris heeft geld toegezegd aan de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), die een team in het leven heeft geroepen dat er voor moet zorgen dat elke jongere een geschikte plek krijgt.

ZIKOS staat voor Zeer Intensieve Kortdurende Observatie en Stabilisatie. Op deze afdelingen worden jongeren geplaatst die kampen met zware psychische problemen en complexe gedragsproblematiek.

De schrijnende ervaringen van 51 jongeren die op zo'n gesloten afdeling zaten, zijn door Jason Bhugwandass gebundeld in het rapport Eenzaam Gesloten. Veel van de jongeren voelen zich niet veilig en brengen het grootste deel van de tijd in isolatie door. Zij hebben ook melding gemaakt van fysiek geweld en zijn door begeleiders kleinerend bejegend.

Van Ooijen benadrukt dat kwetsbare jongeren met complexe problemen "altijd moeten kunnen rekenen op een veilige plek waar zij passende zorg kunnen ontvangen. Wij verwachten dat instellingen deze veiligheid bieden aan jeugdigen en medewerkers. Dat is hier niet gebeurd. De aard en de omvang van de meldingen liegen er niet om."

Hij gaat zo snel mogelijk met Bhugwandass en een aantal jongeren in gesprek, samen met de VNG.

De staatssecretaris benadrukt dat de afbouw van de gesloten jeugdzorg in volle gang is. "We werken toe naar passende, kleinschalige plekken, met zo min mogelijk vrijheidsbeperkende maatregelen. De ZIKOS afdelingen zoals die er nu nog uitzagen, passen niet in dat toekomstbeeld." Hij erkent dat alle partijen zich extra moeten inspannen. "De noodzaak daarvoor is mij meer dan duidelijk."