Van Ooijen stopt overleg over drankgebruik vanwege 'impasse'

Staatssecretaris Maarten van Ooijen (Volksgezondheid) stopt het overleg over problematisch drankgebruik. De gesprekken leveren te weinig op, zo schrijft hij in een brief aan de Kamer. "Streven naar consensus is ontzettend waardevol. Maar in deze situatie leidt het tot impasse."

Met de gesprekken hoopte het kabinet de doelen uit het preventieakkoord te bereiken, maar het tempo waarmee dat lukt "valt echt tegen". De staatssecretaris zegt dat hij heeft vastgesteld dat bijvoorbeeld de standpunten en belangen van de producenten van alcohol en de gezondheidsfondsen "onoverbrugbaar blijken te zijn". De overlegtafel wordt daarom opgeheven en vervangen door een andere vorm van overleg.

Het preventieakkoord is erop gericht om op drie vlakken de gezondheid te verbeteren: roken, overgewicht en problematisch drankgebruik. Dat laatste gaat over alcoholgebruik door jongeren en zwangeren en over drankgebruik in hoeveelheden die schadelijk zijn voor de gezondheid.

Aan de gesprekstafel namen partijen deel die zich bezighouden met de bevordering van de gezondheid, maar ook bijvoorbeeld verkopers en producenten. Aanvankelijk gingen de overleggen goed, zo is te lezen in een verslag, maar de meningsverschillen zijn langzaam steeds verder opgelopen.

Een aantal gezondheidspartijen wilde al niet meer meedoen omdat de gesprekken naar hun idee niks opleverden, terwijl de drankindustrie er volgens die partijen wel het beleid kon ondergraven en met de gesprekken zelfs een wit voetje haalde. Zij hebben zich ook gestoord aan de kabinetsplannen om ‘blurring’ toe te staan. Dat is het verkopen van drank op plekken anders dan winkels of horecagelegenheden, zoals kapsalons.

Van Ooijen zegt dat hij wel in gesprek blijft met alle betrokkenen. Volgens hem is nu een nieuwe fase aangebroken "waarin we niet langer streven naar consensus".

STAP, het Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid, noemt de stap van Van Ooijen "onontkoombaar". "Het betrekken van de alcoholindustrie bij het overleg over het alcoholbeleid brengt ons geen stap verder en zorgt op zijn minst voor uitstellen van noodzakelijke maatregelen", aldus directeur Wim van Dalen. Volgens hem zal onder meer grotere bekendheid met gezondheidsrisico's van alcohol ertoe leiden dat de overheid "een effectiever alcoholbeleid gaat voeren".

De Samenwerkende Gezondheidsfondsen, die zich onder leiding van KWF en de Maag Lever Darm Stichting onder meer inzetten voor een samenleving waarin het makkelijk is om geen alcohol te drinken, noemt het besluit van de staatssecretaris ook "onontkoombaar". "Goed dat de staatssecretaris aangeeft dat er een nieuwe fase aanbreekt waarin het bereiken van de doelstelling niet kan wachten op het streven naar consensus", zeggen Johan van de Gronden, directeur van KWF, en Karin Bemelmans van de Maag Lever Darm Stichting in een verklaring. "Wat de gezondheidsfondsen betreft is een steviger en minder vrijblijvend alcoholbeleid noodzakelijk in het belang van de volksgezondheid."