DEN HAAG (ANP) - Het Internationaal Gerechtshof in Den Haag moet bevestigen dat "het gedrag dat het klimaat verwoest" onrechtmatig is. Dat vindt Vanuatu, een eilandstaat in de Stille Oceaan, het land dat maandag als eerste mag spreken in de grote klimaatzaak voor het hof. De komende twee weken komen nog bijna honderd andere landen en veel organisaties aan het woord.
Dat de uitstoot van broeikasgassen de oorzaak is van de klimaatverandering die de wereld nu ziet, is wereldwijd door wetenschappers erkend. Speciaal klimaatgezant Ralph Regenvanu wijst er in de zaak op dat dit al lang duidelijk is. "En toch is de uitstoot van broeikasgassen doorgegaan. Meer dan de helft van de broeikasgassen in de atmosfeer is uitgestoten na 1990", zegt de klimaatgezant maandag. "Daar is geen excuus voor."
Landen die zijn doorgegaan met het uitstoten van broeikasgassen hebben "internationale wetten overtreden", vindt Vanuatu. Landen hebben bijvoorbeeld recht op zelfbeschikking. Mensen die op Vanuatu of andere kleine eilanden in de Stille Oceaan wonen, worden daarin beperkt door klimaatverandering, stelt mensenrechtenadvocaat Julian Aguon, die een van de sprekers is voor het eiland. Vanuatu wordt bedreigd door zeespiegelstijging en andere klimaatrampen. Inwoners moeten mogelijk vertrekken, terwijl ze cultureel gezien juist een heel sterke band hebben met de grond, legt Aguon uit.