Het Veiligheidsberaad van de 25 burgemeesters die voorzitter zijn van een veiligheidsregio komt dinsdag in Utrecht bijeen om het dreigende tekort aan opvangplekken voor gevluchte Oekraïners te bespreken. Ook het einde van de tijdelijke bescherming van zogenoemde derdelanders uit Oekraïne staat op de agenda, laat een woordvoerster van het beraad weten. Demissionair staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) zal bij de vergadering zijn.
Derdelanders zijn mensen die met een tijdelijke verblijfsvergunning in Oekraïne woonden of werkten, maar niet van oorsprong uit dat land komen. Er zijn ongeveer 4650 derdelanders in Nederland. Toen de oorlog in Oekraïne uitbrak is voor deze groep tijdelijke bescherming ingesteld, maar die regeling loopt op 4 september af. Derdelanders kunnen een gewone asielprocedure starten en vallen vanaf dat moment onder het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA). Gevluchte Oekraïners vallen niet onder het COA, want zij gelden als oorlogsvluchtelingen en daarvoor is een aparte regeling.
Derdelanders kunnen er ook voor kiezen om terug te keren naar hun land van herkomst of een ander land. Eventueel kunnen zij daar een financiële vergoeding voor krijgen. Ze mogen in elk geval na 4 september niet in Nederland blijven zonder iets te doen, want dan zijn ze hier illegaal.
De groep die een asielprocedure start moet voor eind oktober uit de gemeentelijke opvang voor Oekraïners. Dat is temeer nodig omdat er een tekort aan opvangplaatsen voor Oekraïners dreigt. Gemeenten zijn sinds 1 juli niet meer verantwoordelijk voor (nood)opvang van asielzoekers maar wel voor opvangplaatsen voor gevluchte Oekraïners.