Verdubbeling explosies in Amsterdam, veel door drugscriminaliteit

In Amsterdam waren vorig jaar bijna twee keer zoveel explosies als het jaar ervoor. In 2023 werden in de gemeente Amsterdam 197 explosies geteld, vergeleken met 100 in 2022. Daarvan is een aanzienlijk deel het gevolg van conflicten in de georganiseerde drugscriminaliteit, aldus burgemeester Femke Halsema mede namens de Amsterdamse hoofdofficier van justitie René de Beukelaer en politiechef Frank Paauw.

De driehoek van burgemeester, OM en politie kijkt terug op "een intensief jaar op het gebied van veiligheid en openbare orde". De meeste explosies waren in de stadsdelen Nieuw-West, Zuidoost en Oost, vooral bij woningen, maar ook bij horecazaken en bedrijfspanden. "Hele gevels worden weggeblazen en huizen raken onbewoonbaar. De risico's die daders nemen zijn enorm. Dit soort aanslagen zijn roekeloos en onbezonnen", aldus de driehoek.

Vooral het aantal jongeren dat bij explosies betrokken is noemt de hoofdstad een "zorgelijke ontwikkeling". "Vaak gaat het om beïnvloedbare jongens die voor een paar honderd euro bereid zijn om dit soort ernstige delicten te plegen." Van de 44 mensen die het OM in 2023 en 2022 heeft vervolgd voor explosies, zijn er 31 jonger dan 23 jaar. 17 van hen zijn minderjarig en de jongste verdachte is 12 jaar.

Het aantal schietincidenten in Amsterdam is vorig jaar juist gedaald. "Daarmee lijkt een verschuiving te hebben plaatsgevonden van schietincidenten naar het veroorzaken van een explosie met als doel het intimideren van het doelwit." Het aantal steekincidenten nam wel toe, van 95 in 2022 naar 143 vorig jaar. In totaal kwamen er 11 mensen in 2023 door geweld om het leven, hetzelfde aantal als het jaar ervoor.

De driehoek noemt de georganiseerde drugscriminaliteit als een van de blijvende grootste problemen van de hoofdstad. Halsema noemt dit "een internationaal probleem", dat niet alleen op lokaal niveau kan worden opgelost. "Als burgemeester van Amsterdam pleit ik voor regulering van de drugsmarkt", schrijft ze daarom in een raadsbrief.

Verder noteerde de hoofdstad vorig jaar een recordaantal van ruim 1600 demonstraties. Die legden, net als evenementen en voetbalwedstrijden, een druk op de handhavingscapaciteit en delen van de openbare ruimte. Amsterdam verwacht dat demonstraties en evenementen in 2024 niet zullen afnemen. De driehoek meldt maandag dat de Amsterdamse politie er 70,5 fte aan agenten bijkrijgt, waarvan de helft in 2024 en de andere helft in 2025.