'Verhoeven blijft werken tot hij neervalt’

Zelf wenst hij er geen enkele aandacht aan te besteden maar Paul Verhoeven, een van de bekendste Nederlandse filmmakers ooit, is woensdag tachtig jaar geworden. Zijn biograaf Rob van Scheers, die de cineast bijna drie decennia volgt, voorziet dat Verhoeven blijft werken tot hij er bij neervalt. ,,Hij mag wel tachtig zijn, maar barst nog van de energie.

Het feit dat de regisseur zijn verjaardag overslaat omdat hij op de set van zijn nieuwste film staat, het lesbische nonnenepos Bernedetta, is kenmerkend. ,,De enige reden waarom iedereen er zo’n ding van maakt, is dat we het tientallig stelsel hanteren. Als we het twaalftallig stelsel zouden hanteren, zou er niets aan de hand zijn deze zomer'', zo citeert de biograaf Verhoeven. ,,Dat is Paul ten voeten uit.”

Van Scheers, toen nog een jonge journalist, stuurde Verhoeven in 1991 een briefkaart met de vraag of het niet eens tijd werd voor een biografie. De regisseur was halverwege de jaren tachtig uit onvrede over het vaderlandse filmklimaat naar Hollywood vertrokken waar hij hits als Robocop en Total Recall maakte. ,,Hij vond het fijn dat een jonger persoon een ander beeld van zijn werk had dan de recensenten en critici die hem weg hadden gejaagd. Na één telefoongesprek was de samenwerking beklonken.''

De biograaf constateert dat de waardering voor Verhoeven, zowel in Nederland als in de VS, in golfbewegingen loopt. ,,Toen Spetters uitkwam, stond hij voor veel Nederlandse journalisten zo’n beetje gelijk aan de antichrist. Sinds zijn terugkeer uit Hollywood wordt hij als een soort filmische Johan Cruijff hoog op een voetstuk gehesen.''

Van Scheers vindt het fascinerend hoe die curves werken. ,,Je moet blijkbaar eerst veel weerstand oproepen voordat je écht gevierd kan worden. De regisseur geniet van de nieuwe hausse aan waardering die hem ten deel valt sinds hij in Frankrijk films maakt. ,,Cannes, waar zijn thriller Elle twee jaar geleden in première ging, was een warm bad voor hem. Hij kreeg een staande ovatie van zestien minuten en werd gelauwerd als een grote Europese filmauteur.''

Het is de bedoeling dat Benedetta volgend jaar in première gaat op het festival van Cannes. Het wordt zijn zeventiende speelfilm. ,,Hij mag wel tachtig zijn, maar barst nog van de energie. Ik kan hem op de set maar amper bijhouden.'' Van Scheers denkt dat de regisseur letterlijk doorgaat met werken tot hij erbij neervalt. ,,Ik zou ook geen beste film kunnen kiezen: zijn werk is één grote, lange film die bestaat uit verschillende episodes. Het is Verhoeven tegen de rest van de wereld, en hij heeft nog veel te veel te vertellen om te stoppen met draaien.''