Verkiezingen gaan door, afblazen kan tot op laatste moment

Het kabinet kan in het uiterste geval tot vlak voor de landelijke verkiezingen medio maart de boel nog afblazen mochten de ontwikkelingen met de oprukkende Britse coronavariant echt te riskant zijn. Het kabinet en de Tweede Kamer moeten dit dan snel en in samenspraak via een aparte wet regelen.

Maar niemand in politiek Den Haag zegt tot nu toe dat de verkiezingen moeten worden uitgesteld. Op onafhankelijk Tweede Kamerlid Henk Krol na. Het kabinet heeft tal van maatregelen in gang gezet die ertoe moeten leiden dat kiezers veilig kunnen stemmen, benadrukt minister Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken) keer op keer. Zij is verantwoordelijk voor de verkiezingen.

Zorgen van een klein aantal burgemeesters en enkele deskundigen in het Outbreak Management Team (OMT) over de grote risico's, brengen daar geen verandering in. "De extra maatregelen om de verkiezingen coronaproof te maken, zijn juist genomen in overleg met het RIVM", stelt de minister woensdag. Het kabinet heeft tot nu toe dan ook geen advies gevraagd aan het OMT.

De verkiezingen zijn nu niet op één dag maar gespreid over drie dagen, 15, 16 en 17 maart. Mensen vanaf zeventig jaar mogen per brief stemmen. Ook mogen mensen drie in plaats van twee volmachten uitbrengen voor anderen die zelf niet hun stem kunnen uitbrengen, bijvoorbeeld omdat ze corona hebben of ziekteverschijnselen hebben.

Ollongren wil eind februari een nieuwe update over de situatie geven aan de Tweede Kamer. Maar ook daarna kan er dus nog iets veranderen, mocht dat noodzakelijk zijn. Het kabinet houdt volgens haar de actuele situatie goed in de gaten. De extra wet zou moeten worden behandeld tijdens het verkiezingsreces, dat na donderdag ingaat en loopt tot na de verkiezingen.

Uitstel zal een enorme logistieke operatie opleveren. Zo moeten alle stembiljetten opnieuw worden gedrukt, met de juiste datum. Ook moeten locaties en vrijwilligers worden afgezegd en weer geregeld worden voor de nieuwe verkiezingsdatum. Het zal leiden tot nog meer kosten, bovenop de tientallen miljoenen euro die al voor de aanpassingen zijn gemaakt.