Versterken Lekdijk is belangrijk voor bescherming Randstad

Rijkswaterstaat en de 21 waterschappen zijn bezig met de grootste dijkversterkingsoperatie sinds de Deltawerken. Om Nederland beter te beschermen tegen overstromingen wordt in de periode tot 2050 in fases 1500 kilometer aan dijken versterkt. Een van de deelprojecten is de versterking van de Lekdijk tussen Amerongen en Schoonhoven. Dit stuk dijk heeft een lengte van 55 kilometer en is in beheer bij het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden (HDSR).

Hoogheemraad Els Otterman legt uit dat de Lekdijk een groot deel van midden- en west-Nederland tegen overstromingen beschermt. "Achter de Lekdijk liggen geen primaire waterkeringen meer. Dus als die breekt, stroomt het water zo door naar Amsterdam."

De Lekdijk beschermt al ruim 900 jaar tegen overstromingen. In 2017 zijn de landelijke normen voor de veiligheid van dijken aangescherpt. "Daarbij is niet alleen gekeken naar de hoogte van de dijken, maar is bijvoorbeeld ook onderzocht wat het achterland van de dijken is. Hoeveel mensen wonen er achter een dijk en wat voor economisch kapitaal zit er", zegt Otterman. "Uit het onderzoek kwam voor de Lekdijk naar voren dat er een hoop moet gebeuren. De werkzaamheden die nodig zijn, voeren we uit in de periode tot 2030."

De versterking van de 55 kilometer Lekdijk kost 490 miljoen euro. Het Rijk betaalt daarvan de helft en de 21 waterschappen nemen gezamenlijk 40 procent van de kosten voor hun rekening. HDSR betaalt de resterende 10 procent. Deze verdeelsleutel zijn de partijen overeengekomen in het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) dat voor de landelijke dijkversterkingsoperatie is vastgesteld.

Otterman laat weten dat het werk aan de dijk tussen Amerongen en Schoonhoven in zes deeltrajecten is opgedeeld. "De problemen bij het ene stuk van 100 meter dijk, kunnen heel anders zijn dan bij de volgende 100 meter."

Om de Lekdijk sterk te maken brengt het schap onder meer extra klei aan op de dijk en op uiterwaarden die voor de dijk liggen. Ook neemt HDSR maatregelen tegen piping: daarbij stroomt zand onder een dijk door, waardoor deze instabiel kan worden. "Een innovatieve oplossing tegen piping is het Prolock-systeem. Dat is een damwand van recyclebare kunststof die zand tegenhoudt, maar wel water doorlaat", zegt Otterman. "Van de ervaringen die wij opdoen met het Prolock-systeem en andere innovaties die we toepassen om de Lekdijk te versterken kunnen andere partijen die later aan de beurt zijn bij het uitvoeren van het Hoogwaterbeschermingsprogramma wellicht hun voordeel doen."