Viroloog: mpoxversie kan ook hier opduiken, maar geen paniek

BILTHOVEN (ANP) - Het is waarschijnlijk een kwestie van tijd voordat een nieuwe variant van mpox, ook bekend als het apenpokkenvirus, in Nederland opduikt. Maar het risico is laag, de ziekte is goed te beheersen en voorlopig zijn er voldoende vaccins. Dat zegt viroloog Chantal Reusken van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).

De nieuwe virusversie gaat sinds eind vorig jaar rond in het oosten van de Democratische Republiek Congo in Afrika. De variant (clade) is in de afgelopen weken ook opgedoken in Burundi, Rwanda, Oeganda en Kenia. Iemand die daar is geweest, testte na terugkeer in Zweden positief op besmetting. Dat is het eerste geval buiten Afrika. De Wereldgezondheidsorganisatie heeft de noodtoestand uitgeroepen.

Import van het virus zoals in Zweden kan in Nederland ook gebeuren, zegt Reusken. "Hoe groter het verspreidingsgebied in Afrika, des te groter de kans dat terugkeerders de variant meebrengen, onder meer naar Nederland. De vraag is of dat leidt tot grote uitbraken, en met de kennis van nu zien we dat risico als laag."

Volgens Reusken is de situatie in het midden van Afrika totaal niet te vergelijken met Europa. De patiënt in Zweden is meteen getest en geïsoleerd. Alle contactpersonen, die besmet zouden kunnen zijn, worden snel en grondig in kaart gebracht en in de gaten gehouden. Reusken: "Dat is wat je moet doen, en dat zal in Nederland ook gebeuren. De ziekte is goed te beheersen als mensen toegang hebben tot zorg, als het ziektebeeld herkend wordt en als je kunt overgaan tot controlemaatregelen. Daar heb je een goed zorgstelsel voor nodig."

Mpox of apenpokkenvirus kent twee versies. Clade I komt oorspronkelijk uit Congo en omgeving, clade II uit West-Afrika. Die tweede variant ging twee jaar geleden rond in Europa. Die uitbraak trof vooral mannen die seks hebben met mannen en met wisselende contacten. De huidige subvariant, Ib, wordt vaker verspreid via heteroseksuele contacten. "Dat wil niet zeggen dat dit eerst niet gebeurde, maar het aandeel lijkt nu groter", zegt Reusken.

De huidige versie lijkt besmettelijker dan de variant van 2022. Het is niet duidelijk of de nieuwe versie ook dodelijker is en hoe dat in Europa uitpakt. Dat er in Afrika relatief veel mensen overlijden, kan volgens Reusken ook komen door andere gezondheidsrisico's daar.