VluchtelingenWerk: nog steeds risico op buitenslapers Ter Apel

Asielzoekers hebben deze zomer niet in het gras bij de ingang van het aanmeldcentrum voor asielzoekers in Ter Apel hoeven slapen. Maar het gevaar is nog niet geweken, zegt VluchtelingenWerk. "Het is nog steeds spannend. We staan klaar om elk moment in actie te komen en houden er rekening mee dat dit gaat gebeuren", laat een woordvoerder weten.

Volgens de wekelijkse cijfers van het ministerie van Justitie heeft Nederland sinds het begin van dit jaar ongeveer 29.000 aanvragen van asielzoekers en nareizigers geregistreerd. Dat is een fractie minder dan het aantal aanvragen vorig jaar. Toen stond de teller eind augustus op bijna 30.000. Over heel 2022 ontving de overheid uiteindelijk ruim 48.000 asielzoekers en nareizigers. Een gevreesde toename tot 70.000 mensen voor heel 2023 blijft vooralsnog uit.

"Dat er geen mensen buiten hebben geslapen lijkt vooral te komen doordat het aantal asielverzoeken extreem lager is uitgepakt dan voorspeld", aldus VluchtelingenWerk. Over het opvangbeleid zelf blijft de organisatie kritisch. "We blijven aanmodderen met tijdelijke opvanglocaties, waarbij het steeds maandkoersen, weekkoersen en soms zelfs dagkoersen zijn. Het asielsysteem bungelt eigenlijk permanent aan een zijden draadje."

Dat er op dit moment voldoende opvangplekken lijken te zijn, zegt niets over het leven op zo'n locatie. "Voor vluchtelingen en asielzoekers bestaat de opvangcrisis nog steeds. Ze zijn naar grote hallen en tenten zonder privacy gebracht met leefomstandigheden die niet voldoen aan de minimale wettelijke eisen. Daar zit een groot deel nog steeds. Voor vluchtelingen duurt de crisis voort, maar voor de samenleving is het nu rustiger", stelt de vluchtelingenorganisatie.

Vanwege het krappe aantal opvangplekken wilde de overheid een spreidingswet invoeren. Die zou het Rijk de mogelijkheid bieden om gemeenten desnoods te dwingen asielzoekers op te vangen. De Tweede Kamer beslist volgende week of die wet na de val van het kabinet controversieel wordt verklaard. Als dat gebeurt, ligt de behandeling van de wet in elk geval stil tot een volgend kabinet. Die coalitie kan besluiten het wetsvoorstel in te trekken.

VluchtelingenWerk hoopt dat de spreidingswet wel wordt aangenomen. Dan komen er vaste opvanglocaties en weten gemeenten en hun inwoners waar ze aan toe zijn. Anders "vrezen we dat het vroeg of laat weer chaos wordt als we opnieuw worden verrast met een iets hogere instroom. De vraag is niet of dat moment gaat komen, maar wanneer."