VluchtelingenWerk: situatie in noodopvang verslechtert

De overheid moet statushouders in hotels gaan plaatsen om de druk op de asielketen te verlichten. Dat en andere aanbevelingen doet VluchtelingenWerk, dat een analyse uitvoerde naar de toestanden in de asielopvang. Volgens de hulporganisatie hebben ruim 19.000 mensen in de (crisis)noodopvang te kampen met verslechterende leefomstandigheden.

Volgens VluchtelingenWerk is het aantal mensen in de noodopvang van 7000 mensen in maart gestegen naar meer dan 12.800 in oktober, onder wie 3000 kinderen. Het gaat dan vooral om grotere locaties als kazernes, sporthallen, boten en schoolgebouwen waar doorgaans zo'n driehonderd tot vierhonderd asielzoekers in verblijven. In de crisisopvang gaat het vaak om sporthallen, daar verblijven nu 6500 mensen. Naar schatting zijn er volgens de hulporganisatie 156 (crisis)noodopvanglocaties in Nederland.

Door statushouders in hotels te plaatsen, ontstaat er volgens VluchtelingenWerk ruimte in asielzoekerscentra voor kwetsbare mensen. De organisatie roept gemeenten op zelf op zoek te gaan naar plekken die geschikt zijn voor structurele opvang van asielzoekers. Het kabinet werkt aan een 'spreidingswet', waarmee gemeenten de taak krijgen om een bepaald aantal mensen op te vangen, maar VluchtelingenWerk vindt dat de uitwerking daarvan te lang duurt.

Onlangs oordeelde de rechter dat de Staat en het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) niet voldoen aan Europese normen voor de menswaardige opvang van asielzoekers. VluchtelingenWerk had daar een kort geding over aangespannen. De rechter oordeelde onder meer dat kwetsbare asielzoekers, zoals kinderen jonger dan één jaar en hun gezinsleden en alleenstaande minderjarige vreemdelingen, per direct niet meer in de crisisnoodopvang geplaatst mogen worden.

Staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel) is in hoger beroep gegaan tegen die uitspraak. Volgens hem kan die niet op de door de rechter opgelegde termijn worden uitgevoerd. Het beroep wordt in november inhoudelijk behandeld, maar het vonnis moet in principe nu al worden uitgevoerd. De overheid probeert dat via een schorsingsverzoek aan te vechten. Het gerechtshof kijkt maandag naar het verzoek.

"Kwetsbare asielzoekers, zoals baby’s, zwangere vrouwen en ernstig zieken, kunnen geen dag langer in deze omstandigheden worden opgevangen", stelt VluchtelingenWerk over het schorsingsverzoek van de overheid. "Dat de Staat nu draalt door juist voor de meeste kwetsbaren, waaronder kinderen, uitstel te vragen steekt en is niet uit te leggen."