VOC-schip Amsterdam teruggekeerd naar Scheepvaartmuseum

Het VOC-schip Amsterdam is vrijdag teruggekeerd naar zijn vaste ligplaats, de steiger bij het Scheepvaartmuseum. De afgelopen zeven maanden was de replica van een Oost-Indiëvaarder in groot onderhoud op een scheepswerf in Amsterdam-Noord.

De ruim dertig jaar oude kopie van het VOC-schip was dringend aan onderhoud toe, zo waren veel planken waren door de lekkende naden rot. Het opkalefateren van het schip was een gigantische klus, zegt het museum. "In totaal werkten er ruim vijftig man aan het schip, onder wie een timmer- en breeuwploeg, schilders, tuigers, mastenmakers, aannemers en dokmedewerkers."

Het onderwaterschip is waterdicht gemaakt door middel van een eeuwenoude techniek, het breeuwen: de oude naden zijn opgevuld met 500 kilo henneptouw en afgewerkt met een alternatief teerproduct. "Een zware, langdurige klus die volledig met de hand is gedaan", aldus het museum. Ook zijn slechte houtdelen vervangen en is het schip voorzien van een nieuwe laag verf. Daarnaast zijn de drie gehele masten, de stengen en de ra’s van het schip vernieuwd. "Het schip kan er weer jaren tegenaan."

De originele Oost-Indiëvaarder Amsterdam vertrok in 1749 vanaf Texel voor haar eerste reis naar Batavia, het huidige Jakarta in Indonesië. Op de Noordzee raakte het tijdens een storm een zandbank, waardoor het roer afbrak. Schipper Klump besloot het stuurloze schip te laten stranden op de Engelse zuidkust. Het schip werd in 1985 nagebouwd en ligt sinds 1991 bij de museumsteiger.

Nu de opknapbeurt van de Amsterdam voltooid is, wil het Scheepvaartmuseum vragen rondom de bredere (koloniale) geschiedenis van het schip gaan beantwoorden. Zoals: waren er tot slaaf gemaakten aan boord van de Amsterdam? Zijn er ook verhalen over migranten aan boord? Deze vragen neemt het museum als vertrekpunt voor het maken van nieuwe verhaallijnen aan boord van het schip.

Het museum komt met een nieuwe techniek om die informatie 'invoelbaar' te maken. Bezoekers van het schip krijgen een tablet met augmented reality, waarmee de informatie van ruim 500.000 VOC-opvarenden verschijnt. De 'VOC Data Experience' zal later ook te zien zijn in andere musea.

In verband met de coronamaatregelen is het Scheepvaartmuseum nog gesloten. Wel doet het museum mee aan de pilot met sneltesten, en is het toegankelijk op 21, 22 en 23 april.