Voorstel bescherming klokkenluiders gaat Kamer niet ver genoeg

Een voorstel tot wijziging van de Wet Huis voor klokkenluiders is veel te mager, vindt de Tweede Kamer. De bescherming van klokkenluiders moet beter, de anonimiteit van melders van misstanden moet worden geborgd en klokkenluiders moeten juridische, financiële en psychosociale ondersteuning krijgen. Voor de zomer komt minister Hanke Bruins Slot van Binnenlandse Zaken met een aangepast wetsvoorstel.

Er is geen tijd om een heel nieuw wetsvoorstel te schrijven, zoals de VVD het liefst zou willen. Er dreigt een Europese boete, omdat Nederland de Europese richtlijn voor bescherming van klokkenluiders nog niet in een wet heeft verwerkt. Dat had voor eind vorig jaar al gemoeten. Een verzoek van Bruins Slot tot uitstel bij de Europese Commissie is woensdag niet gehonoreerd, zei ze in het Kamerdebat over de wetswijziging.

De Kamer wil de bescherming van klokkenluiders nog verder verbeteren en beter borgen dan nu in het voorstel van de minister staat. "Misstanden moeten worden aangepakt, niet de klokkenluider", zei CDA-Kamerlid Inge van Dijk. Dat principe is niet alleen voor haar partij leidend, maar ook voor de Kamer en de minister, zo werd duidelijk.

De vele eisen en wensen die de Kamer tijdens het debat op tafel legde, kan de minister niet allemaal in het aangepaste wetsvoorstel opnemen dat voor de zomer naar de Kamer moet, gaf Bruins Slot aan. Ze heeft zelf twijfels over de wenselijkheid tot anoniem melden. Dat is lastig voor hoor- en wederhoor en ze wil de drempel om mogelijke misstanden te melden niet te laag maken. De bewindsvrouw wil eerst de voor- en nadelen op een rijtje zetten. Juridische, financiële en psychosociale ondersteuning kan ook niet snel worden geregeld, temperde Bruins Slot de verwachtingen van de Kamer.

Haar plan is nu om zo snel mogelijk na de zomer een eerste wetswijzing door de Tweede en Eerste Kamer te loodsen. Niet lang daarna zal er een nieuwe wetswijziging komen, waarin verdere bescherming en ondersteuning kan worden geregeld.

De minister zegde de Kamer toe dat ze gaat praten met de nabestaanden van Frits Veerman, een bekende klokkenluider die vorig jaar overleed. Veerman kaartte ruim veertig jaar geleden bij zijn werkgever Urenco in Almelo aan dat een Pakistaanse collega atoomgeheimen stal. Zijn waarschuwing leidde er echter toe dat Veerman zelf jarenlang werd benadeeld. In 2020 kreeg hij via het Huis voor klokkenluiders uiteindelijk gelijk. Pakistan kon met de informatie van deze Abdul Khan een atoombom bouwen.